Төв талбай болон зарим хөшөөгөөрөө оролдсон шигээ бүрэн эрхийн хурлын түүхэн намтраа нэмж яваа НИТХ-ынханд хандаж нийтийн унаагаар 4 зүгт зорчиж үзнэ үү гэх хүсэлтийг хүргүүлж байна.
.
Сандал олдох нь уу, цагтаа явах нь уу, хоорондоо уралдах нь уу, хүнээ булаацалдах нь уу гэдгийг нь харж бүртгэж доошоо ор гэж байгаа юм биш л дээ. Суухдаа хаягийг нь сайн хараад буудлуудыг нь сайн цээжлээд ирээрэй л гэх гээд байна. Тэгээд юутай ч та бүхнийг зорчихын өмнө нийтийн тээвэрт хаяг зогсоолыг зөв тайлан унших тухай хэдэн зөвлөгөө санамжийг урьдчилан өгье.
.
Баруунаас төв рүүгээ чиглэлд “Толгойт-Хавдар-Халдвар” гэсэн хаягтай автобус ирж магад. Айж сэжиглэх хэрэггүй. Автобусны хүрэх эцсийн зогсоол нь Хавдарын эмнэлэг хүрнэ гэж байгаа юм. Тэрнээс биш тархи толгойн хорт хавдар тээгч автобус гэсэн мэдээлэл биш. “М-11 Нисэх-УБИС-Ард кинотеатр”, мөн “М-17 ОРБИТ-40 Мянгат-Тэнгис кино театр”, “М-19 Ээрмэл, ТЭЦ 3-3, 4 хороолол”, “М-2 Шар хад-7 буудал”, “М-21 Халдвартын эмнэлэг 3, 4 хороолол”, “М-25 Баянхошуу-Вокзал-БММЗ”, “М-28 Булгийн 19-р буудал-Бөмбөгөр-Вокзал” гэдэг чиглэлүүдэд сууж үзээрэй. Та бүхэнд дараагийн хурлаар хэлэлцэх олон чухал сэдэв эндээс олдоно.
.
Заримаас нь тодотгон хэлэхэд, Ээрмэл гэдэг бол өнөө муу социализмийн үед байсан оросын тусламжаар барьсан үйлдвэр юм байгаан шүү. Онцолж хараарай, 40 мянгат гэдэг бол МАХН-ын нэг хэсэг нэгж, мянгатынх нь нэр биш, бас л социализмийн үеэр нэг орос өгчихсөн нэр байгаа шүү. Үүл дарга бол сайн мэднэ. БММЗ гэдэг бол бас л эвүй дээ, Барилгын машин механизмийн гэнгүүтээ “завод” гэж бас орос нэр орсон буудал шүү.
.
Булгийн 19-р буудал гэдэгт хүрэхийн наана нь “гахайн байр” гэдэг содон нэртэй буудал ч бас бий.
Сонгосон автобусандаа суугаад дотор нь бичсэн байгаа буудлуудыг зөв ойлгож уншаарай. ЭТНО Давхар дэлгүүр, Шинэ давхар, Өндөр настан, Сүлжмэл гээд автобусаар явдаггүй хүнд бол гайхаж алмайрмаар зүсэн зүйлийн нэр байршилтай буудлууд их бий, төлөөлөгчидөө.
.
Жишээ нь, Сүлжмэл бол хуучин ийм үйлдвэр байсан, өнөөх л оросууд барьсан байхдаа. Хархорин гэдэг бол Хархорин зах гэдэг нь ойлгомжтой, мэдээж Өвөрхангайн Хархорин сум явахгүй. Тийм болохоор энд заавал “зах” гэж үг нэмж бичих хэрэггүй. Стандарт нэршил энэ тэр энд хамаагүй шүү, манайхан буруу ярьж бичээд, зөв ойлгоод сурсан улс. “Өндөр настан” гэж буудал уу, энийг би бол таг мэдэхгүй юм байна. Лав л өндөр настны тусгай зогсоол биш байх. Давхар дэлгүүр гэдэг бол бас ойлгомжтой ш тээ, доор нь нэг дэлгүүр яг дээр нь нэг дэлгүүр гэсэн үг бол бас биш. Уг нь тэр хавьдаа л 2 давхар хамгийн өндөр дэлгүүр байсийн гэсэн. Одоо яахав хүмүүс ингээд хэлээд таниад сурчихсан юм. Шинэ давхар гэдэг нь үү, одоохондоо тэр хавьдаа өрсөлдөгчгүй байгаа 2 давхар шинэ дэлгүүртэй байрыг хэлж байгаа юм.
.
Тэр М-51 чиглэлээр явахад Дамбын эцэс, цэнхэр ТҮЦ гэж байгаа. Дамбын эцэс гэдэг нь Дамба гэж лам нас барсан юм уу, төрсөн газар нь биш, Дамбадаржаа гэдэг хийд л байсан газар. Харин цэнхэр ТҮЦ бол ойлгомжтой цэнхэр өнгөтэй ТҮЦ-ийг онцолсон хэрэг. Энэ ТҮЦ-ийн эзэн айл хойшид буудал будилуулахгүйн тулд ямар ч засвар хийсэн ТҮЦ-ээ цэнхэрээс өөр өнгөөр будах ёсгүй. Хэрвээ ногооноор будчихлаа гэж бодоход энэ чиглэлийн бүх автобусны буудал бичсэн цаас самбар солигдож ногоон ТҮЦ гэж бичих хэрэг гарна, бөөн зардал. Мөн яг энэ шаардлагаар нэрээ сольж нүүж явж болохгүй.
.
Зогсоолоор нэршсэн Бүрнэ бадар, Дөрийм, Жанцан зэрэг элдэв нэртэй дэлгүүрүүд бас дугаараа, өнгөө сольж болохгүй улаан худаг, цагаан худаг, ... р худаг гэх зэрэг буудлаар нэршсэн худгууд ч олон байгаа байгаа. Энэ мэт овтобусанд явахдаа буудлуудын нэр байршлыг сайн анхаарч, утгыг зөв тайлан уншиж ойлгох юм бол дараагийн хурлаар ярих юмтай ихтэй болно гэдгийг дахин хэлье.
.
Та бүхэн бол иргэдийн итгэлийг хүлээн сонгогдсон, тэдний хүсэл зоригийг илэрхийлэгч болохоор, нийтийн тээврээр буюу бидний ярьж хэлж сурснаар автобусаар зорчоод үз. Ирснийхээ дараа ямар буудал чиглэлийн нэрийг яаж өөрчлөх, хэрхэн үндэсний бахархал омогшлоо хавчуулж алдаршуулсан, утгажуулсан байдлаар нэрлэх, хэний нэрэмжит болгох талаар мэргэн санаа ихтэй ирнэ гэж найдаж байна. Наад зах нь тэр Вокзал гэдэг муухай коммунист оросуудын өгсөн нэрийг солиод “Чингис хаан ОУ-ын галт тэрэгний зогсоол” гэдэг ч юм уу нэг аятайхан нэр өгчих юм бол та бүхэнд амархан ш тээ. Энэ муу орос нэрний хажууд тэр “гахайн байр” гэдэг буудал бол хамаагүй монгол сонсогдож байгаа биз дээ. Мөн тэр олон дугаараараа, өнгөөрөө ялгарч ядаад байгаа худаг, дэлгүүрийн нэртэй зогсоолуудыг одоо яаж ч нэрлэмээр юм бэ дэ. Сүбээдэй 1, 2 үгүй бол худгийг нь Чандмань эрдэнэ 1, 2, 3 гэдэг ч юм уу. Хожим цаг өөрчлөгдөж Худаг, Дэлгүүр, ТҮЦ алга болохоор яахав гэдгээ бодоод мөнхрөх алдарших талаа хараад нэрийг нь сольчихмоор байгаа юм даа.
.
Хамгийн сүүлд сануулахад, автобусныхаа араас очиж суух бол урдуур нь тойрч хаяг, чиглэлийг нь заавал тулгаж хараарай. Заримдаа зөвхөн урд хаягаа солиод шинэ чиглэлд явж байдаг юм билээ. Жишээ нь, хойд талд нь “Ээрмэл-ТЭЦ” гэж байх бол урд талд нь “Шархад-хороолол” болчихсон явах. Энийг тодотгож хараагүй бол хохь чинь болж ёстой хадуурна шүү, Иргэдийн хурлынхаан. Сайн анхаараарай.
.
Эцэст нь, нийслэл хотоо хуучны хэрэггүй муусайн нэр хаягнаас нь салгаж шинэчлэн өөрчлөх ажилд тань амжилт хүсье.
.
П.Баярхүү /тоймч/