Хардах эрхээ хангалттай эдэлдэг сэтгүүлчдийн нэг нь би л дээ. Харин энэ удаа арга барилаа арай жаахан өөрчлөхийг хүсэв. ШӨХТГ-ын дарга О.Магнайгийн хийсэн мэдээллийг сонсоод ийм сэдэл төрсөн хэрэг л дээ. Уг нь О.Магнай даргаас ярилцлага авна гэсэн том зорилготой гарсан ч тэр “зугтаасан” учраас миний зорилго талаар болов. О.Магнай гэх энэ хүнтэй дарга болохоос нь өмнө нь ганц хоёр удаа уулзаж, ярилцлага авч байлаа. Тэр үед намайг үл тоомсорлосон янзтай, нэг л ёозгүй харьцаж байсныг санаж байна. Тэглээ гээд энэ О.Магнайг муулах шалтаг болохгүй. Харин ч энэ удаа түүнийг дэмжмээр санагдлаа.

1

Сүүлийн хэдэн өдөр эрчтэйгээр яригдаж буй асуудал бол АСА циркийн хувьчлал хийгээд эзэмшил. Нэгэн цагт эх орондоо төдийгүй дэлхийд циркийн урлагийг түгээж явсан энэ байгууллагын дотоод үйл ажиллагаа хэрхэн явагддаг байсныг саяхныг хүртэл бид мэддэггүй байлаа. Бага байхдаа заавал үзэхийг хүсдэг байсан сургуультай амьтад нь байгаа эсэхийг хэн ч лавлаж асуудаггүй. Уран бүтээлчид нь ч юу хийж байдгийг мэдэхгүй. Монгол нугараач Геннисийн амжилт тогтоов, Монголын цирк дэлхийд гайхуулж байна гэх мэт мэдээллээр циркийг “амьд” мэтээр төсөөлж ирсэн хэрэг. Үнэн хэрэгтээ дэлхийд Монголын циркийн урлагийг гайхуулаад байгаа тэр хүмүүс өнөөгийн АСА циркт огт хамааралгүй. Аль хэдийнэ өрх тусгаарласан уран бүтээлчид. Тэгэхээр сүүлийн хэдэн жилд нүдний өмнө харагдаж буй бөмбөгөр шар барилгаар л бид циркийг төсөөлж ирж. Байшинг нь нураачихаагүй болохоор л цирк ажиллаж байна хэмээн бодож, төрийнхөн ч, олон нийт ч илүүг шаардаагүй.

1

Харин тэр бөмбөгөр барилга дотор юу болж байдгийг, юу болох ёстой талаар ШӨХТГ-ын дарга О.Магнай анх дуугарсан нь сайн, муугаар хэлэгдэх шалтгаан болов. Их аварга Д.Дагвадоржийн гэр бүл хувьчилж авсан гэдгээс өөр мэдээлэлгүй байсан бидэнд цөөнгүй зүйлийг ил болгож өгөв. Циркийг 1.5 тэрбум төгрөгөөр хувьчилсан юм байна. Үнэлгээ их, бага гэдгээс эхлээд ярих зүйл их бололтой. Бас нэг жилд 99 удаа тоглолт хийж, циркийн урлагийг мэдрүүлэх үүрэгтэй. Хүний нөөц, сургуультай мал амьтан гээд нэхэл дагал болох зүйл цөөдөхгүй нь. Угаасаа хуулийн дагуу олон нийтэд нээлттэй байх ёстой зүйлийг ил болгосон нь түүнийг шантаажчин хэмээн дуудуулахад хүргэв.

1

Тив дэлхийд Монголын нэрийг дуурсгасан хэмээн бахархан магтдаг их аварга Д.Дагвадорж харин энэ асуудалд тун овлигогүй зан гаргав. Намайг тив дэлхийд нэрээ мандуулж явж байхад О.Магнай юу хийж байсан юм бэ гэх мэтээр томорсон нь нэр алдар гэх зүйл хуулиас дээгүүр байх ёстой юу гэсэн асуултыг дагуулав. Д.Дагвадорж Монголыг нэрийг дуурсгаж байсныг хэн ч үгүйсгэхгүй. Гэвч энэ нэр алдар нь хуулийн дээгүүр гишгэх хэрэгсэл, хууль бус үйлдлийг нь хаацайлагч болох ёсгүй. Хууль хүн бүхэн тэгшээр үйлчлэх ёстой. Бяртай, мөнгөтэй, эрх мэдэлтэй байхаас үл хамаараад.

1

О.Магнайгийн хийх ёстой ажил мөн үү гэж олон хүн эргэлзэж байгаа. Циркийг улсад буцааж авах эсэх нь О.Магнайгийн ажил биш. ТӨХ, ССАЖЯ гэсэн эрх бүхий байгууллагууд нэхэмжлэл гаргаж, эргүүлж авах эсэх асуудлаа тавина. Харин О.Магнайгийн байгууллага циркийн өнөөгийн байдалд үнэлэлт дүгнэлт өгч, улсын байцаагчийн дүгнэлт гаргасан. Үүнийхээ дагуу зохих шаардлагуудыг тавьсан. Бас хангалттай хугацааг ч өгсөн. Д.Дагвадорж уурлаж, омогдож явахын оронд цирк циркээрээ байгаа гэдгээ О.Магнайд, олон нийтэд харуулахад л болно.

1

Үзэгчид ч бас хэрэглэгч. Хуулийн дагуу хэрэглэгчийн төлөө ажилласан хүнийг хувийн өс хонзонтон мэтээр ойлгуулж, сүрдүүлэх нь зүйд нийцэхгүй. Азаар одоогоор О.Магнайг дарамталсан зүйл байхгүй гэнэ лээ. Түүнийг бурхан өршөөг.

1

В.Хэрлэн