Телевизээр нэг хар цагаан дүрстэй кино гарах ёстой өдөр нь өнөөдөр. Тэр киноны кадрууд дээр нэг зүс харсан хэдэн залуус хар хүйтэнд микрофон барьж цогтой үг хэлж гардаг. Ард нь Хонхны дуу цуурайтаж жавар зөөллөнө. Эдний дунд булган малгай, ноолууран ороолт, нэхий дээл өмсөж, алтан бөгж зүүсэн хүн байхыг олж харах гэвэл цагийн гарз. Үсрээд л каракул захтай пальто өмсөж албан хаагчийн зангиа зүүсэн байгаа. Бараг бүгдээрээ буудаг малгай өмсөж бөөндүүхэн индэрлэх эдгээр залуус хожмоо Ардчиллын анхдагчид гэж өргөгдсөн бол дэмжин уухайлж жагсагчид нь МоАХ-ны партизанууд гэсэн баатарлаг нэртэй үлдсэн.
6
“Ардчилал, эрх чөлөө” гэж гар гараасаа атган нэг эгнээнд зогссон тэр залуусын гарт нь зэвсэг байгаагүй. Орос хийцтэй хүйтэнд царгисан микрофон л байсныг өнөөх хуучны хар цагаан кино харуулна. Халаасанд нь улс төрийн шаардах хуудасны ноорог байсан бол сэтгэлд нь өөрчилье гэсэн эх орончийн халуун хүсэл зориг шатаж байсан биз.
6
Сэлбэ голын хөвөөнөө шатанд тааруулж индэрээ зассан энэ жагсаал цааш өргөн олныг хамарсан нүсэр хөдөлгөөн давалгаа болон тэлж төв талбай дээр хүчээ авч эхэлснийг энэ кино цааш өгүүлнэ. Жилийн жилд харамсан харамсан дурсдаг зөөлөн инээмсэглэлтэй С.Зориг, цогтой илтгэгч Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж, Чингисийн одонт парламентч Р.Гончигдорж нарын залуус өнөөх микрофоноо атган жагсаалыг оройлсоор, ард түмэн уухайлан дэмжсээр кино үргэлжилнэ.
6
Төрийн ордонд улс төрийн товчооны буурлууд, өөдөөс нь нүд хөмсөг хурцлах залуус анх удаа нүүр тулж яриа хэлэлцээ хийж, эцэст нь ахмадууд нь улс төрийн зайгаа тавьж өгснөөр энэхүү жагсаалын эхний зорилго биеллээ олсон тухай өгүүлснээр түүхэн киноны нэг бүлэг төгсдөг.
7
Зорилго санаа, зохион байгуулалтыг нь товчлон бичихэд тал цаасан дээр буух энэ өдрийн 24 жилийн өмнөх үлдээсэн мөр бол боть номоор ч хэмжигдэхгүй өргөн агуулга, түүхэн ач холбогдолтой, түүхэнд тодоос тод юм.
7
Хоттой хонио цохолтгүй цохьчихдог болсноо ч юм уу, 4 ханатай байрыг үнэгүй хувьчилж авснаа ч юм уу, тив дэлхийд дураараа зорчдог болсноо ардчиллын ач гэж андууран ярих нь бий. Ардчиллын хаялгад бид юмандаа эзэн болж шууд хүртсэн материаллаг зүйл их бий. Гэхдээ энэ бол бидний олж авсан “эрх чөлөө”, “тусгаар тогтнол” гэх хоршил болсон үнэт зүйлийн хажууд дэндүү жижигхэн сонсогдоно. Бид газар нутагтаа, тусгаар тогтнолдоо жинхэнэ ёсоор эзэн болж чадсан. Энэ ардчиллын хамгийн том гавьяа.
6
Эрдэм чадалтай, эр зоригтой аавын хөвгүүд Монголынхоо төлөө жагсан улс төрийн тэмцэл эхлүүлж байсныг бид өнөөдөр дурсан бахархаж байна. 24 жилийн өмнө арын эгнээнд индэрийн зүг өндөлзөн уухайлж чихээ алгаараа дарж, хөлөө хавсарч зогссон мянга мянган залуус хуучин Сүхийн талбай дээр бас байсныг дурсья.
7
Улс төрийн товчоо унан, ардчилсан хөдөлгөөн ялсан мэдээг ард олон хурайлан уухайлж, халуун бүлдээ талархан ярихдаа хоолгүй ч цатгалан хонож байсныг саная. Эгэл жирийн тэдний амьдрал ахуй, сэтгэл санаа өнөөдөр ямар явааг харьцуулж ярих гэвэл зарим талаар баярын “настор”-д сүүдэр унах тул орхьё.
7
Энэ өдөр Хүний эрхийн Түгээмэл тунхаглал батлагдсан өдөр. Энэ өдөр Монголд Ардчилсан холбоо байгуулагдаж, анхны жагсаалаа хийсэн түүхэн өдөр. МоАХ-ны нийт гишүүн дэмжигчид хийгээд ардчиллын түрлэгийг ялалт болтол нь хамт зогссон тэр үеийн баатрууд, одоогийн партизануудын гарт нь баярын шампанск, энгэрт нь одон зүүе. Ардчиллын алтан хараацай С.Зоригоо хайрлаж, хамгаалж чадаагүй замдаа алдчихсан ардчиллын лидерүүдэд харин “Донгодох” арга хэмжээг сануулья.
7
Та өнөөдөр хаана, яаж амьдарч байгаа нь тийм чухал бус. Ардчилсан нийгэмд эдлэх эрх, эрх чөлөөтэй амьдарч байгаа маань бахархал юм гэж үзвэл энэ өдөр бүх Монголчуудын, 24 жилийн өмнө 1.6 саяулаа сэрж өдгөө 3 саяулаа болсон бүх Чингисийн баяр мөн биз ээ.
7
Өнөөгийн залуус та бүхэнд хэрэгтэй цагт эх орныхоо төлөө бууны ам таглах эр зориг, эх оронч сэтгэл нь уламжлагдсан байгаа гэдэгт ардчиллын “партизан” ах нар чинь итгэж байгааг мөн уламжлая. Та бүхэнд Ардчилсан хувьсгалын баярын мэнд хүргэе.
7
П.Баярхүү /тоймч/
| Уншиж байна |