Сонгуулиар ард түмнийг архиар угжиж, ходоодоор нь хошгируулж байгаад Их хуралд ороод ирдэг байсан цаг түүх болжээ. Өнгө мөнгө, элдэв булхайд нь хууртаж явснаа сонгогчид бид одоо дурсахуй хүүхэд цагийн нэг гэнэн тэнэглэлээ санан ярихтай адил. Та нарыг одоо яаж сонгохоо бид мэддэг болсон гэж иргэд ам бардам хэлж чадахаар болсон.
6
Зүгээр сууж чаддаггүй зарим намын нөхдүүд иргэдийн сонголтыг будлиантуулах бас нэг арга технологи бий болгосон байна. Энэ нь зарим нэг нөхдийг сонгуульд бараагүй бол их хуралд орсон хойно нь суга татаж гаргаж ирэх ажиллагаа юм. Өвөрхангайн хоёр дээр туршиж үзэхэд тун дажгүй болсон энэ сугалж авах ажиллагаа Увсын хоёр төлөөлөл дээр шинэ арга барилаар дахин хэрэгжих гэж байх шиг байна.
6
Сая төгрөг бол яахав “салфетик” л байна гэх шахуу юм ярьж амьдралын бололцоотойгоо илэрхийлсэн хэсэг бүлэг сонгогчийн эцсийн хүсэл бол УИХ-ын гишүүн Ч.Хүрэлбаатар, Б.Чойжилсүрэн нарыг гишүүний суудлаас нь суга татаж гаргах явдал гэнэ.
7
Увсын Тариалан суманд мөнгө тарааж хууль зөрчсөн нөхдүүд шүүхээр шийтгэгдсэн. Гэхдээ энэ бол одоо хотод зочилж ирээд байгаа сумын төлөөлөлд хангалтгүй юм байна. Иргэний үүргээ биелүүлж шударга бус үйл явдлыг илчилж, сонгууль шударга явагдахад хувь нэмрээ оруулсан эдгээр иргэний олон нийтэд, нийгэмд үзүүлсэн эерэг нөлөө, цаашдын сургамж үнэлж магтахаар их байсан. Харин одоо бол арай л гэдэг шиг цайраад явчихлаа. Улстөрчдийн гар хөл болоод байгаа ч юм шиг, амлалт тохироо хийчихсэн ч юм шиг, хууль шүүхийн хүрээнд гарсан шийдвэр нутгийн олны сонголтоо хүндлэхгүй байгаа ч юм шиг зохимжгүй үг үйлдэл, үлгэр үзүүлж байх шиг санагдлаа. Үндэсний аюулгүй байдлын зөвлөлд өргөдөл мэдэгдэл барьж хандсан байна. Их хурал дотор үндэсний аюулгүй байдалд аюул учруулж болох хоёр хүн суугаад байна уу гэж мушгиж мушийх хүн олон л бий байх. Ер нь ард нь байгаа хүмүүсийн хэлснээр ам барьж улс төрийн шаардлага тавьж байгаа бол тун тоогүй хэрэг.
7
Ийм болхи арга барилаар сонгогчдын сонголтоор баталгаажсан сонголтыг үгүй хийдэг жишиг тогтоовол цаашид шударга ёс тогтоох, хууль дээдлэх үг яриаг тун явцуу хүрээнд мушгин гуйвуулдаг арга барил улс төрд суурьшиж болох юм. Ч.Хүрэлбаатар, Б.Чойжилсүрэн хоёроо зүгээр нэг суга татуулахгүй гэж сөрж тэмцэн, эсрэг талд нь суулт хийхээр автобус дүүрэн хүн Увс аймгаас наашаа гарсан гэнэ. Иргэдийн нэр барьсан улс төрийн бохир тоглолтын хариуд иргэдийг сөргүүлэн тавих бохир сунжирсан ажиллагаа эхэлж байгаа нь энэ.
7
АН бардам байж болно, олуулаа байж болно. Ард нь байгаа Д.Нямхүү, Т.Мэндсайхан хоёр нөлөөтэй байж болно. Заавал гишүүн болно гэж тангараг зангидсан ч байж болно. Аль алиных нь хүсэл зориг улс төрийн хүсэл эрмэлзлэлийг хүндэлж авч үзэж болно. Шүүхээр явж, зарга заалхай хийж, хуулийн цоорхой, хий нүхийг олж ашиглацгаа, хамаа алга. Энэ бол улс төр учир ийм юм байж болно. Харин гэнэн цагаан бас өрөвчхөн иргэдийг турхирч энэ бохир ажилдаа хутгахгүй цэвэрхэн тоглоцгоохыг уриалах байна. Нийгэм олон нийтийн аливаад хандах хандлага, тусгал өөр болж. Улс төр, түүний хүрээн дэх бохир зүйлээс залхаж жигшиж байгааг иргэдийн нэр барьсан тэмцлийн сценари зохиогч нар тооцож үзэх нь зөв байх. Д.Нямхүү, Т.Мэндсайхан нараа, танай багийнхан нэг л бохир болхи, явуургүй юм сэдээд байх шиг байна. Тариалан сумын иргэдийн ард бас өөр бодолтой иргэд байгаа шүү дээ. Тэд сонголтоо хийсэн.
7
Одоо болж үйл явцыг харахад АН-ынхан Өвөрхангайд туршсан технологийг баяжуулж Ч.Хүрэлбаатар, Б.Чойжилсүрэн нарыг заавал “суга татах” гээд байгаа бололтой. Тийм бол арын тоглогчид ил гарч ирээд иргэдийнхээ суултад нэгдэх хэрэгтэй.
7
П.Баярхүү /тоймч/