Ойрхон орсон хэдхэн цаснаас замаа хэрхэн салгаж авах талаар их хэлэлцүүлэг манай хотод өрнөжээ. Бүгд ам уралдан цэцэрхэх боловч гадаанаа гараад цасаа овоолсон хүн тун цөөхөн.

Үүр шөнийн таван цагаас гудамжинд гарч өдөржин цас ховхолж буй ТҮК-ийн хэдэн ажилчдыг яаж тэсч байгааг төсөөлж байгаа хүн байгаа юм болов уу. Адилхан гадаа зогсож дэрчийдгээрээ Замын цагдааийнхан халуун аарц өгч байгаа харагдана лээ. Халтиргаа гулгаатай зам дээрээ багтаж ядсан машинуудаас гадаа цасаа малтах хэдийг ихэмсэг харсан төрхтэй манай нийслэлчүүд, зарим нь манжийн амбаны зураг хөрөгтэй төстэй имижийг олчихжээ.

Сая хүнтэй метрополис хот цас хамчихдаг хүчирхэг техник хуруу дарам. Цас зуд, ханиад хатгаа ихсэхээр манай уран яригч намууд манийнхаа талын ажлыг яаж орхигдуулж, харамч хахир загнаж байсан нь харагдах юм.

Ард түмэнд үйлчлэх ёстой төрөх эмнэлэг Яармагтай балгас хэвээр л байгаа. Харин аль нэг намын байр шатвал хоёр сарын дотор хэдэн тэрбумаар босгож чаддаг. Хандилагчид нь бараг мөнгөө өгөхөөр дугаарлана.  Харин цас хусдаг хэдэн машин авчих мөнгө нийслэлд байгаагүй юм шиг сууцгааж байгааг бид харж байна.

Давсаа өмчилсөн, трактороо сойсон тус бүртээ эрх мэдэлтэй дарга нар том мэдэгдэл хийж өрөөнөөсөө ч цухуйхгүй янзтай.

Дайчилгааны тушаалын загварууд яригдаж эхлэв.  70 мянгыг нь танахдаа залхуу удааныг нь гайхаад байсан оюутнуудаа цасанд гарахыг уриалсан бол одооноос шахаж захиргаадах хэлбэр рүү орж байна. Үүн дээр хүч нэмж арван жилийн ахлах ангийнхан. Дээрээс нь мэдээж цэргийн үүрэгтнүүд.

Захиргаадалтын үеэс үлдсэн энэ дайчилгааны сэтгэлгээ одоо бол явахгүй. Харин анхныхаараа уриалгаа хөгжүүлээд сошиалаар давалгаалуулаад байсан бол өөрсдөө хүрзээ бариад гараад ирэх охид залуус олон байсан. Хотын хаяанд түймэр тулж ирэхэд санаачилгаараа очсон залуус олон байсныг хотдоо үлдсэн бид  магтан шаагиж байсан.

Цас зуд зэрэг байгалийн үзэгдэл гамшгийн хэмжээнд очвол төр зарим талаар иргэд, байгуулллагын унаа техникийг дайлчлах эрх бий. Гэхдээ ямар ч ардчилсан, хүнлэг нийгэмтэй оронд 10 жилийн хүүхдүүдээ арай биерхүү болсон юм гээд дайчлахгүй. Хүүхдийг нь түймэрт явуулна гэвэл эцэг эхчүүд босоод ирнэ. Харин цас арилгуулна гэхээр аан, яахав гээд суух. Манай ард түмэн өгөөмөр ч ууч юм шиг. Түймэр, цас хоёр юуны ялгаа байна. Түлэгдэх, хөлдөх бээрэх хоёр хязгаар тулж болох эрсдэлтэй.

Асуулт ба бухимдал ганцхан байгаа юм. 4 тэрбумаар хогны уут тараахыг дор нь шийдэж байсан хэрнээ цас түрдэг 20 тонны 10 машин ч авчихаагүй эрх ашгийн зөрчилд идэгдсэн харалган удирдагч нарын цас зудны бэрхшээлийг жирийн иргэд , арван жилийн үрс үүрч байх ёстой болоод байна.  

Хэрвээ бүх нийтийн хөдөлгөөнөөр эх орончоор цаснаасаа өндийх  гэж байгаа бол тангараг өргөсөн төрийн албан хаагчид уриалаад, дарга нар нь оройлоод гадаа гараад цасаа хусаад эхэлмээр. Бид ер нь дээд, доод зиндаагүй нэгдээд нэг өдөр пижигнэтэл ажиллаж хөлсөө гаргаж хөөрсөн цаг үе хэзээ билээ.

Б.ХЭГЖҮҮН