“Тусгаар тогтнолын ордон”-ыг тойрсон жиг жугийг та бүхэнтэй хуваалцъя. Ирэх дөрвөн жил “Хаан”-ы суудалд суух МАН-ынхан бялуугаа хэрхэн хуваах талаар таамаг яриа аль хэдийнэ гарсан.
Улс төрийн бичигдээгүй дүрэм ёсоор бол МАН-ын дарга М.Энхболд Монгол Улсын Ерөнхий сайд болох учиртай. Түүнд 2016 оны сонгуульд намаа ялалтад хүргэсэн гавьяа бий. Сү.Батболд, У.Хүрэлсүх нарын үе буюу 2012 оны сонгуулиар гудамжинд гарсан МАН-ыг дахин “Хаан”-ын сэнтийд аваачсан алдар түүнд бий учраас Ерөнхий сайдын суудлыг түүнтэй булаацалдах хүн байхгүй. Гэхдээ түүнд 2017 онд болох Ерөнхийлөгчийн сонгуульд хүч үзэх хүсэл байгаа бол УИХ-ын дарга болох магадлалтай. Төрийн “гал тогоо”-ны ажлаас хөндий, парламентыг удирдаж байгаад Ерөнхийлөгчийн сонгуульд нэр дэвших нь түүнд амар хялбар байх болно.
Хэрвээ энэ хувилбараар М.Энхболд УИХ-ын дарга болвол гүйцэтгэх засаглалын тэргүүний суудалд хэн очих уу гэсэн асуулт урган гарна. Одоогийн таамгаар гаднаас МАН-ын экс генсек У.Хүрэлсүх орж ирж магадгүй. Гэхдээ түүний нэр хүчтэй яригдахгүй байгааг энд хэлье. Жам ёсоор М.Энхболд Ерөнхий сайд болвол парламентыг Н.Энхболд толгойлох магадлалтай. Харин дэд даргад Д.Лүндээжанцан, С.Бямбацогт яригдаж буй. Аль аль нь туршлагатай парламентчид.
МАН Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газрын даргын албыг Су.Батболдод өгөх өндөр магадлалтай. Энэ сонгуулиар нэр дэвшилгүй үлдэж, намынхаа сонгуулийн төв штабт гол үүрэг гүйцэтгэсэн түүнд энэ хэмжээний бялуу хүртээх нь зүй ёсны асуудал. Өнгөрсөн сонгуулиар хоёр Энхболдтой хүч хавсарч, Төв аймгаас суудал авчирсан Су.Батболд энэ удаа парламентын танхимд бус төрийн “гал тогоо”-нд ажиллах өндөр магадлалтай хүмүүсийн нэг. Гэхдээ М.Энхболдод эдийн засаг талаасаа Ч.Хүрэлбаатар аврагч болно. Увс аймагт АН-ын хэнийг ч ялна хэмээн том дуугарч, хэлсэндээ хүрсэн Ч.Хүрэлбаатар эдийн засгийн талаар өндөр мэдлэгтэй цөөн хэдэн гишүүдийн нэг. Тиймээс ч түүнийг Ерөнхий сайд дэргэдээ авч, Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга болгож магадгүй. Түүнд Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газрыг удирдах туршлага бий.
Өөр нэг томоохон томилгоо бол яамдын сайд нар. Өнөөгийн таамгаар бол чиг үүргийн дөрвөн яамны сайдыг дотроосоо томилно. Өөрөөр хэлбэл, давхар дээлтэй сайд нар томилогдоно гэсэн үг. Тухайлбал, Хуульзүйн сайдад Ц.Нямдорж очих өндөр магадлалтай. Хуульзүйн салбарыг өмнө нь гурван ч удаа удирдаж байсан, эрүүгийн нөхцөл хүндэрсэн 2000 онд ч байдлыг гартаа авч, эмх журманд нь оруулсан гээд түүнд итгэл хүлээлгэх шалтгаан олон бий. Товчхондоо хуульзүйн салбарыг гарын таван хуруу шигээ мэддэг хүн МАН-д Ц.Нямдоржоос өөр байхгүй.
Сангийн яам, ГХЯ, БОНХЯ гэсэн чиг үүргийн үлдсэн гурван яамдыг У.Хүрэлсүхийн, Сү.Батболдын, М.Энхболдын гэсэн МАН доторх гурван фракцийн төлөөлөл болсон сайд очих нь мэдээж болов уу. Дээр нь УИХ дахь МАН-ын бүлгийн даргаар генсек Ж.Мөнхбат очих боломжтой. Харин түүний оронд МАН-ын Ерөнхий нарийн бичгийн даргын албыг хэн авах нь одоогоор тодорхойгүй байна.
Өнөөгийн байдлаар МАН-ын төрийн томилгоонд ийм дүр зураг харагдаж байна. Төрийн болоод улс төрийн өндөр албан тушаалуудын томилгоог МАН-ын удирдах зөвлөл хэлэлцэж, бага хурлаар оруулснаар баталгаажиж, ирэх дөрвөн жил Монгол төрийг удирдах эрхмүүд тодорно.
В.Хэрлэн