Өрх гэр нь боломжоосоо давсан  их мөнгийг ах дүүдээ тараагаад байгааг хэлчихээд, арай өөрөөр амьдрах зам бариад  мордох гэсэн чинь ойр тойрных хэдэн бүл эмээл тохуулдаггүй,олом жирэмийг нь татуулдаггүй.

Цалгардах цаг бага,ар гэрийнхэн амьдрал хүнд, хэрүүл маргаан их  тул зайдан ч хамаагүй мордоод нэг өндөрлөг газар гараад доор юу болоод байгааг дээрээс нэг харчихья гэж нэлээн үзэх шиг болов.

Эцэст нь эмээл тохож эр хүн шиг ухасхийхгүй бол амжихгүй гэдгийг тэр ойлгох шиг болов. Гэтэл эмээлийг нь тохуулахгүй эргэлзүүлж, жолоо цулбуур булаацалдах ахас дээдэс олон. Өөр цаана нь гэрийн мухар сахих идэр залуучууд түүнээс чолон. Хөндийг бүрхсэн 50 сая мал, хөрсөн доор нь  алт эрдэнэс байх ч яахаа мэдэхгүй.Өлсөөд сүйд болоогүй ч олдог орлого, тоолдог мөнгө багасаад байхад ингээд хараад суугаад байж болохгүй. Эмээл тохож мордох хэрэгтэй.

Энэ улсдаа бэлтэй хөрөнгөтэй хүчтэй нөлөөтэй гэх саахалт байх гурав дөрвөн айл нийлээд гол усныхныгаа аваад явья, дэвжээж дэвшлүүлье гэж үг хэлцэж  эв зангидсан нь саяхан, Өвлийн эхэн сард. Хэдэн уулын дунд , нэг л хэвтэр бэлчээртэй эргэлдэж арга мухардаж ам уралдуулж байдгаа больж гар хөдөлгөж буйр сольж хөдөлцгөөе гэсэн. Дундаасаа Ч.Сайханбилэг гэх залууг  мордуулж газрын холыг харж хаашаа нүүж яаж өөрчлөхийг шийд гэж үг санал нэгдсэн. Тэгсэн хэрнээ эмээл тохуулдаггүй ийм нэг ийм адайр зантай ах дүүс түүнд байх. Өдгөө өвлийн адаг сар гарч хавар хаяанд ирээд байхад бахь байдгаараа, өнөөх буйран дээрээ. Жолоо цулбуураа бусдад атгуулсан зайдан морьтой өрхийн тэргүүн хаа хол давхих. Эмээлгүй морьтой, ах дүүгийн дэмжлэггүй ганц эр хүнтэй хэн тоож үг хэлцэж наймаа үсэргэх. Ийм өрөм нь дотроосоо өтсөн мэт болчихсон Монгол айлыг тэргүүлсэн Ерөнхий сайд өнөөдөр гарцаа хайж байна. Хаашаа яаж хөдлөхийг иргэдээсээ асууя гэж тэр шийдсэн. Эмээл тохох эрхээ авах ганц боломж нь энэ байж ч магадгүй.

Гадаадын хөрөнгө оруулалтыг гацаанаас гаргаж ам доллар татах нэг замыг “А” гэж сонголт дээр гаргаж ирлээ. Амархан мөнгөтэй болох ч ардаа нутгаа тавиад туучихаж мэдэх энэ зам дээр иргэд үгээ хэлээд удсан. Оюутолгой нь гараанаасаа буруудсан тул засах хэрэгтэй гэж. Эв ая нь олддог бол энэ замаар нь яваад нэг үзье гэж иргэд эрт шийдсэн. Их хүлээсэн. Хөрөнгө оруулагчаасаа зээл авч өр тавиад эхлүүлсэн энэ  “Мега ” тодотголтой төсөл одоо чухам ямар гацаанд ороод байгааг жирийн олон тийм сайн ойлгохгүй яваа. Баялгийг нь барьцаанд тавиад бултчих вий гэсэн айдсаар өнөөдөр өлсөх юу ч биш гэж үзэх иргэд олон. Энэ хардлага эргэлзээг арилгах үндэслэлээ өрхийн тэргүүн өргөн олонд эхлээд сайн хэлж ойлгуулах ёстой байх. Тусгаар улс байна, хамгаа алдаад модоо барина ч гэж арай юу байхав. Эхлээд алдсанаа засаад цаад хүн нь ашиг унацтай, наад бид мөнгөтэй бэлтэй болбол хэн хэндээ зөв болно гэж олон нийт “А” замыг дэмжинэ. Гадаад хүн гамшиг гэж хөөж тугаад байх сэтгэл зүй өнөө өөр болсон. Зулын хойморт залрах зурагт, гэрийн гадаа сойх машин, шөнө барьдаг гар чийдэнгийн батерей, шууд хотруу ярьчихдаг гар утсаа бүгдийг гадаад орноос валютаар авдагаа бид сайн мэднэ. Ам долларыг ихээр даллавал амьдралын хэрэглээ нь хямдраад ирэхийг бүгд хэлнэ.  Гэхдээ газар шороо, уул усаа гаргуунд гаргахыг хэзээ ч хүлцэхгүй. Төрөөс үүнийг л томоор шаардана.

Бүсээ чангалах “Б” замын тухайд бол хариулт тодорхой. Дээр хэлснээр хөндий дүүрсэн 50 сая малтай, хөрсөн доороо алт эрдэнэстэй буян заяат монгол олон бүсээ чангалж гэрээ зэврүүлэхийг хүсэхгүй. Энэ зам биднийг боломжоос минь дордуулсан зам байх болно гэж үзнэ. Бид үхэл үү, амьдрал уу гэсэн сүртэй сонголт хийх гээгүй. Хэр хурдан босох вэ, аль замаар буйр сэлгэж нүүх вэ  гэсэн асуултад саналаа өгөх гэж байгаа гэж харж болно.Харин үүнийг шийдэж өгсөн нь дээр. Биднийг замчлах Ч.Сайханбилэг сайдөөрөө зайдан морьтой яваад байж болохгүй. Түүнд эмээл тохож өгөөд өндөр дээрээс холын бараа харж хөдлөх боломж олгоё. Харин зогсож бодох ёстой газраа жолоо цулбуураа татахаа мартав гэж сайн сануулах ёстой байх.

Пүрэвжавын Баярхүү /тоймч/