Хэрвээ Р.Амаржаргал гишүүн Ерөнхий сайд болбол ард түмэн дэмжих байх. Туйлын хүн биш ч гэлээ арай дээр нь гэж хэлнэ. Жилийн өмнө 2014 оны төсөв хэлэлцэж байхад тэр хариуцлагын тухай ярьж байсан хүн. “... 2013 оны төсвийн тодотголыг хэлэлцэж байгаа байдлыг харахад өнгөрсөн жил Сангийн яам ханатай төсөл УИХ-д оруулж ирж байсан. Гагцхүү УИХ өөрөө төсвийг хэлэлцэх явцдаа 1.4 их наяд төгрөгөөр хөөсрүүлсэн. Үүнийг УИХ хийсэн. Өөрөөр хэлбэл, энэ хэмжээний мөнгийг сүйтгэсэн, энэний төлөө өнөөдөр хэн хариуцлага хүлээх вэ. Ямар нэг субьект байна уу. Юу л байна мөнгө байна, хөдөө орон нутаг яваад ир, хийх ажлын жагсаалтаа гаргаад ир гээд ярьж байсан сайд өнөөдөр хариуцлага хүлээх үү. Оюутолгойтой гэрээ хийгээд 450 тэрбум төгрөгийг оруулаад ирнэ, чадахгүй бол огцорно гэж ярьж байсан сайд хариуцлага хүлээх үү. 2013 оны төсвийг 20-30 хувиар өсгөөд байхад эвлэрээд баталж байсан Ерөнхий сайд, Сангийн сайд нар хариуцлага хүлээхгүй юм уу. Мөн ийм хөөсрүүлсэн төсөв баталсан УИХ дахь олонхийн бүлэг, Төсвийн байнгын хорооны дарга хариуцлага хүлээхгүй юм уу. Сөрөг хүчнийхээ амыг нь таглачихаад, бүлэг байгуулахгүйгээр 2013 оны төсвийг баталж байсан УИХ-ын дарга хариуцлага хүлээх үү. Тухайн үед би 2013 оны төсөвт эсрэг санал өгч байсан. Гэсэн ч өнөөдөр УИХ-ын гишүүнээсээ татгалзахад бэлэн байна. Монголын эдийн засгаар тоглочихоод юу ч болоогүй юм шиг царайлаад сууж болохгүй” гэж бухимдлаа илэрхийлсэн.
1
Тэгээд би л хувьдаа Их хурлаас гарлаа гэж гэдийсэн. Энэ үгийнхээ арыг дааж Н.Алтанхуягийн Засгийн газарт хариуцлага тооцно гэсэндээ хүрч намынхаа эсрэг кнопдсоныг нь ойлгож болно. Дээрх мэдэгдлээсээ хойш яг жилийн дараа Р.Амаржаргал гишүүн Ерөнхий сайдын өрөөний хаалганы бариулаас атгачихаад байж байна. Цаашаа өрөөндөө ороод тамгаа атгах нь бараг тодорхой болж байна. Иргэдийн зүгээс ам сайтай байгаа тул ҮЗХ нь амжилт хүсээд дэмжих байх.
1
Энэ бүхэн биеллээ олбол Р.Амаржаргал Ерөнхий сайд болоход ард нь ам асуух хүн даанч олон болох юм. Ноднин шүүмжилж байснаас нь улам ихээр унасан эдийн засгийг олон нийтийн маш том итгэлтэй авч гарах ачаа түүний нуруун дээр ирнэ. Шинэ Ерөнхий сайдын нэр тодормогц сөрөг хүчин бусад намууд засагт орох хүнийхээ мессежийг шидэж эхэллээ. Нам доторх фракцууд нь өөрийг нь дэмжих болзлоо хэлсэн байж таарна. Ямар ч байсан хуучин бүтцээр “Шударга ёс” эвсэлтэйгээ дангаар явахгүй нь тодорхой болж байх шиг байна. Тэгвэл том ухралт болно. Хэрвээ Р.Амаржаргал Ерөнхий сайд болоод танхимаа өөрийнхөөрөө байгуулж чаддаг бол цааш хол алхаа хийж чадна. Гэхдээ энэ боломж тун бага харагдаж байгаа. Гэхдээ шинэ Ерөнхий сайд унасан засгийн тэргүүний алдааг давтах эрхгүй юм. Нам доторх фракцуудын шахаанаас бүрдсэн Н.Алтанхуягийн танхимын сайд нар дур дураараа толгой мэдэж дунд чөмгөөрөө жиргэж байсан тул бодлого үйл ажиллагаа нь зөрчилдөж сөрөг хүчний тоглолтыг хөгжөөсөөр унасан.
1
Нэг сайд нь ил цагаан сөргөлдөж, дарагдаж явснаас дарж явья гээд сайдаа өгч дан дээлтэй болсон. Энэ нь хувь хүн улстөрчийн шийдэл байсан ч Н.Алтанхуягийн гэсэн танхимын нэгэн цул байх эв нэгдлийг задалсан хортой үр дагавартай байсан. А.Гансүх сайд нь төмөр замаа би өөрөө мэднэ гээд Ерөнхий сайдынхаа шийдвэрийг үл зөвшөөрсөн байр суурь илэрхийлж гэдийж чадаж байлаа. Товчхондоо сайдууд нь фракцынхаа эрх ашигт үйлчилж бас нөлөө хамгаалалтад нь эрэмшиж хүний хүн хүрэн бөөртэй гэдгээр шийдвэрлэх цагт Ерөнхий сайдаа ганцаардуулж байсан. Гүйцэтгэх засаглалын энэ үхрийн эвэр шиг эв түнжингүй байдал нь Засгийн газрын мөрийн хөтөлбөрийг тодорхой бүлгийн эрх ашгийн бялууны доор дэвсэх цаас болгож байлаа. Засгийг нийлж байгуулаад хувааж задалдаг энэ тойрог шинэ Ерөнхий сайд түүний танхимыг өөрийн гольдрилдоо оруулах гэж үзнэ. Засгийн газар нь фракцуудын хүслийг гүйцэлдүүлэх засаглал болчихсон энэ торноос өөрийн танхимаа тусгаарлаж аваагүй цагт дараагийн Ерөнхий сайдыг хуучин дарамт нөлөө дагасаар байхыг бид өнгөрсөн хоёр жилд харлаа.
1
Хэрвээ Р.Амаржаргал Ерөнхий сайд болбол энэ тойргоос гарах гарцыг олж чадах уу гэдгээр түүний засгийн газрын ирээдүйг төсөөлж болохоор байна. Нэр бүхий гишүүдийн санаачилсан “Маргаашийн төлөө тунхаг”-т уриалснаар сайд нарын томилгооны эрх мэдлийг парламентын засаглалтай дэлхийн бусад орны жишгээр УИХ-аас Ерөнхий сайдад шилжүүлэх алхмыг хийх үү. МАН-ын шидсэн мессежээр их эвлэрүүлэгч М.Энхболд даргыг танхимдаа оруулж сөрөг хүчний сөргөлцөөнийг хазаарлах уу, мэргэжлийн засгийн газар гэдгийг ажиллуулж үзэх үү. Нэг бол одоогийн дүрмээр фракцуудын “кандитад” хуучин сайдуудыг чирээд зөв замд орох гэж үзэх үү.
1
Нэг жилийн өмнөх шүүмжлэлээ мартаагүй бол Р.Амаржаргалд хямрал уналтаас гарах гаргалгаа бодсон юм байгаа гэж найдах үлдлээ. Бүлгээсээ 100 хувийн саналаар дэмжигдсэн Ерөнхий сайдад ордны хуйвалдааныг давж гарах тухайд бодох юм байгаа. Харин ордны гадаа олон нийтийн том хүлээлт бас бий. Хэрвээ Р.Амаржаргал Ерөнхий сайд болбол улс орны нийгэм эдийн засгийн уналт хямралыг тогтоож, өөр болгоно гэсэн хүлээлт нь итгэл болоход ойрхон харагдаж байна. Хэрвээ Р.Амаржаргал Ерөнхий сайд болбол засгийн газрын шинэ танхимаа шахаагаар бүрдүүлэх үү, шалгуураар бүрдүүлэх үү гэдгээр хэр сайн ажиллах, хэр удаан тогтох нь бараг харагдана.
1
Пүрэвжавын Баярхүү /тоймч/