Засгийн газрын бүтэц өөрчлөгдөх сургаар их хүлээлтэд орсон яам тамга агентлагийн хамт олны эхний эргэлзээ тайлагдаж эхэллээ. Ямар яам нь буйрандаа үлдэж ямар нь нүүдэл суудал болох дүр зураг тодорлоо. Ерөнхий сайд Засгийн газрын бүтцийг өөрчлөх хувилбараа өргөн барьснаар хэдэн яам нүүдэл суудал хийх нь тодорхой болов. Ингэлээ гээд яамныхны хүлээлт эцэс болж ажилдаа ханцуй шамлан ортол хол харагдаж байна. Засгийн газрын бүтцийн өөрчлөлтийг нүсэр байдлыг халах, үйл ажиллагааны давхардлыг арилгах талаас нь харж хийснээс хэдэн сайдаа муу ажилласан гэж дүгнэхгүй байгаагаа Ерөнхий сайд дахин дахин тодотгож байна. Танхимаа өмөөрөх Ерөнхий сайдыг энд буруутгах аргагүй ч арай зоригтой өөрчлөлтийг нэг мөр хийчихсэн бол хэсэгтээ ч болов намуудын эвлэрэл бий болж цааш гол ажлаа барихад нь нэмэр болох байсан байх. Гэхдээ сонгуулийн дүнгээр АН дийлэнх олонх болж Засгийн газраа бие даан эмхлэх хэмжээний ялалт байгуулж чадаагүй тул энэ засаг ээдрээ гогцоо ихтэй. Намрыг хүлээж дэлбэрэх хэмжээнд халж байсан улс төрийн үйл явцын өрнөлийг дагаж биш хөтлөж хөдлөхөөр шийдэн зарласан Ерөнхий сайдын танхимдаа хийж байгаа бүтцийн өөрчлөлт одоогийн сайдууд болоод фракцуудыг гомдоохгүй гэсэн алтан дунджаар зурагдсан байгаа нь харагдаж байгаа. Үйл ажиллагааг нь унагаагаад байгаа зарим нэг алдаагаа засах гэж бус зассан болж харагдах гэж хийсэн хэлбэрийн өөрчлөлт болжээ гэсэн шүүмжлэлтэй эхнээсээ тулж байгаа нь бүтцийн асуудал чуулган дээр удаашрахын дохиог өгч байна.

.

Сөрөг хүчний хорхойтой араанд зуугдсан Батбаяр сайдыг бүр томруулж өгөх таамаг явж эхэлсэн байна. Энэ нь МАН-ын бүлгийг шинэ бүтцийг дэмжихгүй байх тал дээр хурцалж мэдэх талтай. Огцруулах үндэслэлээ өргөн барьчихаад байхад хэлэлцэхгүй бултуулсаар бүтцийн өөрчлөлтөөр аваад үлдчих гэхээр өнөөх хариуцлага тооцох асуудал араасаа улам хатуу нэхэлтэй болж ирнэ. Үүнийг Ерөнхий сайд тооцсон л байгаа. Гэхдээ даваад гарья л гэж шийдсэн байж болно. 13 яам болгосноор хэдэн төгрөг /1.2 тэрбум төгрөг/ хэмнэнэ гэж Сангийн сайд хэлж л байна. Энэ хэмнэлт нь нүүдэл суудал, хаяг лого, тамга тэмдэг, албан бланкаа сольж байтал тал нь гараад л явчихна. Тэгэхээр одоо энэхүү бүтцийн өөрчлөлтөөр яамдын ажиллагаа нь оновчтой, уялдаа холбоотой байхыг илүү харах үлдлээ гэх хүмүүс байгаа юм. Сөрөг хүчний зүгээс тууштай нэхээд байгаа нэр бүхий сайдуудтай хариуцлага тооцох асуудал бүтцийн өөрчлөлтөөр сугарч үлдэх нь тодорхой болов. Сөрөг хүчний зүгээс засгийн газартай хариуцлага тооцох гэдэг нь тухайн сайдыг огцруулах гэдэг маш тодорхой шаардлагаар хайрцаглагдаж байгаа юм. Энэ нь талаар болохоор дараагийн шаардлагаа улам чангалан тавих болно.  Энэ бол ил байгаа улс төрийн үйл явц. Харин үл харагдах ч үүрээ эвдүүлсэн шоргоолж шиг биш гэхэд хэрэндээ үймээд эхэлсэн байгаа яамдын дотор юм л болж байгаа. Яам нь үлдэх үлдэхгүй болж, ширээ сандал албан тушаал ажлын байр нь хөдлөх тухай яригдаж байхад яамдын түшмэд, өөр хоорондоо болон тэрний энэний хүн гэж хуваагдсан бүлэг фракцууд нь зүгээр ажлаа хийгээд суухгүй болсон байгаа. Энэ хэрээр тарах нүүх болсон яамныхан амжиж гаргах төсөл ажил ихтэй, үлдэх болсон яамныхан ирэх хэдийгээ базах төлөвлөгөө гаргаж үндсэн ажлаасаа хөндийрч үүрэг хариуцлагаа умартах уурт амьсгалд шилжинэ. Үүнтэй холбогдуулж хэлэх хөгжилтэй гэж болох нэг жишээ байна. Хэдэн жилийн өмнө МАХН-ыг ид байхад бас нэг “эвссэн” засгийн газар огцроход салбарын сайд нь яамныхаа бүх ажилчдынхаа цалинг тултал нь нэмсэн тухай сүүлийн тушаалаа амжиж гаргачихаад явчихсан тухай яриа байдаг. Засгийн газрын бүтцийн өөрчлөлт гэх нэртэй амь тариа хийж байгаа одоогийн улс төрийн алхам удаашрах аваас төрийн ажил цалгардах түүнд хүчээ өгч байгаа үнэнч шударга албан хаагчид хохирох, арга зайлхайтай хэсэг нь ашиг сонирхлын зөрчил гаргаж улсыг хохироох үр дагавартай. Энэ нь явсаар яам агентлагийн үүдэнд хавтас дүүрэн канондсон цаас лавлагаа баталгаа бөөгнүүлж зөвшөөрөл лиценз авахын тулд гарын үсэг цуглуулж хөлсөө цувуулж яваа иргэдэд халтай тусна.

.

Бүтцийн өөрчлөлтөөр төсөвт тодорхой хэмнэлт, яамдын үйл ажиллагаанд эмх цэгц орж таарна. Бас удааширвал төрийн ажил үйлчилгээнд үймээн хөдөлгөөн удаашрал назгайрал дагуулж болохоор харагдаж байна. Энэ нөхцлийг тооцож харвал эрхэм гишүүд бүтцийн өөрчлөлт, сайдуудын томилгоог тулхтай хэлэлцэж бас хурдан шийдвэрлээд өгчихөд яарсан даарсан болохгүй. Татварын орлого нь 718.1 тэрбумаар тасарсан, Төсвийн зарлагын гүйцэтгэл 75.1 хувьтай буюу 1.3 их наяд төгрөгийн дутагдалтай яваа, Монголбанк нь бодлогын хүүгээ 12 хувь болгож, арилжааны зээлийг хязгаарласан, инфляцийн түвшин өнгөрсөн сарын эцэст 13.7 болсон, ам.долларын ханш энэ сард 1840 төгрөг рүү өгссөн, гадаад валютын улсын нийт нөөц 1.3 тэрбум ам.доллар болж, жилийн өмнөхөөс 55 хувиар буурсан зэрэг тун хүнд эдийн засгийн үзүүлэлттэй улс орон 2015 оны төсвийн төслөө сонсохоор эрхэм гишүүдийг хараалж сууна.

.

Одоо эрхэм гишүүд өмнөө байгаа сайд дарга томилох, намын эрх ашгийн  асуудлаа хурдан шийдвэрлэхээр яарахад даарсан болохгүй.

.

Пүрэвжавын Баярхүү /тоймч/