Гэр хорооллыг барилгажуулснаар Улаанбаатар хотын агаарын бохирдлыг арилгана, нүүрсийг хална гэж үе үеийн төр, засгийн удирдлагууд ярьж, хэлдэг ч хэрэгжсэн нь үгүй. Нийслэлийн 310 мянган гаруй өрхийн 70 шахам хувийг эзэлдэг гэр хорооллынхны өнтэй өвөлжих гарц нь нүүрсний хэрэглээ. Гэр хорооллынхны нүүрсний хэрэглээг багасгахаар халаалт, нарны сэргээгдэх эрчим хүч, цахилгаанаар өвлийн халаалтаа авч байгаа айл өрхүүдийн цахилгааны төлбөрөөс 50 хувь чөлөөлнө гэдэг. Гэвч үүнд зөвхөн шөнийн цахилгааны хэрэглээ нь хамрагддаг бөгөөд энэ нь 00-06 цагийн хооронд үйлчлэлтэй байдаг. Энэ нь нийт цахилгааны төлбөрийнх нь 10 хувьд ч хүрдэггүй гэж иргэд гомдоллож байна лээ. Дээр нь гэр хорооллын амьдралын түвшин доогуур өрх цахилгаанаар дулаанаа хангах байтугай хэрэглэсэн эрчим хүчнийхээ төлбөрийг чүүтэй чайтай төлж, цахилгаанаа таслуулчихгүйн төлөө зүтгэж байгаа.
6
Өнөөдөр төр, засгаас гэр хорооллын иргэдийн амьжиргаанд нөлөөлөх ая тухтай орчныг бүрдүүлэх зорилгоор хэд хэдэн хууль баталж Гэр хорооллын дахин төлөвлөлт, Утаагүй Улаанбаатар, Шинэ зуух төсөл гэх мэт ажлуудыг эхлүүлж байгаа. Энэ нь мөн л үр дүнд хүрээгүй хугацаа их шаардагдаж байгаагийн улмаас гэр хорооллын иргэдийн амьдрал дийлэнх нь ядуу, орчин нөхцөл тааруу хэвээр байна.
6
Тиймээс л гэр хорооллынхон нүүрсээ хэрэглэсээр, Улаанбаатар утаатай хэвээр байгаа нь нууц биш. Засгийн газраас өнгөрсөн жил иргэдэд 40 кг-аар савласан шуудай нүүрсийг 3200 төгрөгөөр худалдаалахаар хөтөлбөр хэрэгжүүлсэн. Харин энэ арга хэмжээ гэр хорооллын иргэдийн санаанд нийцсэн зүйл байлаа. Учир нь иргэд нүүрсний ченжүүдээс 20 кг хүрэхгүй шуудай нүүрсийг дээрх үнээр худалдан авдаг байсан юм. Тиймээс “Нүүрс” хөтөлбөрийн худалдан авалт, борлуулалт ч сайн, өрхийн эдийн засагт ч хэмнэлттэй туссан юм.
7
Энэ жилийн тухайд эдийн засгийн хямралд иргэдэд хүндээр тусч байгаа. Урин дулааны цагт мэдрэгдээд байгаа эдийн засгийн хямралыг өвлийн ид хүйтэнд хэрхэн даван туулах вэ гэх иргэдтэй цөөнгүй таарлаа. Ядаж байхад “нүүрс” улстөртэй орооцолдчихож гэх хүмүүс ч байна лээ.
7
Учир нь Шинэчлэлийн Засгийн газраас хэрэгжүүлсэн “Нүүрс” хөтөлбөртэй холбогдуулан АТГ-аас Ерөнхий сайдын ахлах зөвлөх Л.Гансүхийг олон тэрбум төгрөг завшсан гэх үндэслэлээр түр саатуулах хориод байгаа. АТГ-ын энэ үйлдэлд “Нүүрс” хөтөлбөрийн ажилчид эсэргүүцэл илэрхийлсэн. Саяхнаас АТГ-ынхан “Нүүрс” хөтөлбөрийн борлуулагч, ачигч нараас мэдүүлэг авч эхэлжээ. Ачигч, борлуулагч нар дээрх хөтөлбөр иргэдэд үр дүн нь мэдэгдсэн төдийгүй олон иргэдийг ажлын байраар хангасныг онцолж байна. Уг хөтөлбөр хэрэгжсэнээр хэрэгжсэнээр гэр хорооллын ажилгүй гэгддэг 700 шахам иргэн ажлын байртай болжээ. Тэдний дийлэнхийг хаана ч ажилд авдаггүй 40-ээс дээш насныхан эзэлж, ажлын байраар хангагджээ. Авдаг цалин нь боломжийн, цалингийн дунджаас дээгүүр байсан байна.
7
“Улс төр, бизнесийн бүлэглэлийнхний авилга хээл хахуулийг илрүүлэх зогсоохын оронд жирийн ядарсан иргэдийн амьдралд нэмэр болж байгаа хөтөлбөрийг улстөржүүлэн дэвэргэж зогсоох байдалд хүргээд байгаа АТГ өнөөдөр иргэд бидний төлөө гэр хорооллынхны төлөө юу хийснээ тайлагнаж бодит байдлыг эргэн нэг харна гэдэгт найдаж байна” хэмээн уг хөтөлбөрийн ажилчид ярьж байсан.
7
Эдүгээ уг хөтөлбөр цааш хэрэгжих эсэх нь тодорхойгүй байгаа. Хэрвээ “Нүүрс” хөтөлбөр хэрэгжихгүй бол тэнд ажиллаж байсан 700 ажилчид байтугай нийслэлийн нийт айл өрхийн 70 орчим хувийг эзэлдэг гэр хорооллынхны амжиргааны асуудал ч сөхөгдөх нь.
7
Учир нь “Нүүрс хөтөлбөр” хэрэгжих эсэх нь эргэлзээтэй болж, гэр хорооллын иргэд ч өвлийн бэлтгэлээ хэрхэн базаах талаар санаа зовж эхэллээ.
7
Өглөө, оройдоо жихүүн салхи сэвэлзэн, намрын сэрүүн өдрүүд үргэлжилж байна. Нэг л өглөө цас малгайлан орж, өвлийн дохио ирнэ. Харин энэ өдрүүдэд гэр хорооллынхны өвлийн хэрэглээ болсон нүүрсийг наймаачид шуудайлан, зам дагуулан өрдөг. Энэ жилийн тухайд нүүрс хангамж, үнэ хэрхэх эсэхийг гудамжинд бус улс төрөөр шийдэгдэх болоод байна. Төр, засгийн бодлогод энэ өвөл гэр хорооллынхны нүүрсний хэрэглээ тусах нь эргэлзээтэй, нүүрс хөтөлбөрийн ажилчид ч АТГ-т дуудагдах эсэх түгшүүртэйгээр намрын сарыг өнгөрөөх нь ээ.
7
Н.Нягт