Итгэлт баяны “хүрээний бузрыг уудалбал дуусахгүй” гэсэн үг бий. Үүн шиг Халдварт өвчин судлалын үндэсний төвийн бузар булхай дуусахгүй бололтой. Энэ эмнэлгийн идээ бээрийг коронавирусийн халдвар шахаад өглөө. Улсдаа ганц, урдаа барьдаг гэж хошуугаа дэвссээр энэ эмнэлгийг муу муухайгийн үүр уурхай болгожээ. Засгийн газар, Эрүүл мэндийн яамны удирдлага хэдэнтээ солигдож байхад ч энэ эмнэлгийн дарга хэвээр байдаг. Гаднаас салхи оруулахгүй байсаар дотроосоо өтсөнийг коронавирусийн халдварын “ачаар” монголчууд мэдэж авлаа. Дарга нар нь шаардлага тавьсан сайдын өмнөөс хэдэрлэж, хаалга саваад гардгийг, ажилчид нь шинжилгээний хариуг зарж мөнгө олдгийг, эмч нар нь өвчтөнтэй хүнлэг бус харьцдагийг бид харлаа.
ХӨСҮТ-ийн ажилтан шинжилгээний сөрөг хариуг 60 мянган төгрөгөөр зардаг, нөхрийнх нь өмнөөс эхнэрээс нь шинжилгээ авсан, танил талынхаа шинжилгээний хариуг богино хугацаанд гаргадаг гэх асуудал дэгдэж нийгмийг сэрдхийлгэв. Халдвар хамгааллын дэглэм барь гэж бүхэл хотоор нь хэдэн сар хөл хорионд оруулж, зарим нь идэх хоолгүй өлбөрөх хэмжээнд хүрч байхад ХӨСҮТ-ийн ажилтан өвчнөөр наймаалцаад сууж байсан байх нь. Халдварыг хумих ёстой хүмүүс нь өөрсдөө вирусийг албаар тараасан л гэсэн үг. Улсаас өчнөөн мөнгө зарлагадаж, гадаадаас вакцин гуйланчилж байхад шүү дээ. Үүнийг Шадар сайд С.Амарсайхан бэлээхэн хэлээд өгсөн. Тэрбээр "ХӨСҮТ-д асуудал байна. Байх байхдаа бүр маш ноцтой асуудлууд байна. ХӨСҮТ-ийн ажилтан танил талаараа өөр хүний шинжилгээ авах, нөхрийнхөө өмнөөс эхнэр нь очиж шинжилгээ өгч нөхөр нь зүгээр гээд хөдөө яваад байдаг. Гэтэл эхнэр нь хоёр гурван удаа шинжилгээ өгөөд эерэг гарч байна. Өнөөдөр бид ойрын хавьтал гэж ярьж хөөсөөр байдаг. Гэтэл жинхэнэ нөгөө ойрын хавьтал, батлагдсан тохиолдол нь сөрөг гараад, харин батлагдаагүй тохиолдол нь эерэг гараад энд тэнд халдвар тараад байгаа эрсдэлүүд их гарч байна. Энэ бол ХӨСҮТ-ийн маш олон ноцтой асуудлын нэг. Хүний өмнөөс шинжилгээ өгдөг, шинжилгээ авахдаа иргэдээс мөнгө авдаг, ар өврийн хаалга хэрэглэдэг ноцтой асуудлууд ХӨСҮТ дээр удаа дараа гараад байгаа учраас тандалт судалгааны ажлыг үр дүнгүй байна. Хариуцлагатай ажилчид нь өөрсдөө хариуцлагагүй үйлдэл гаргаад байгаа учир тархалтын эрсдэл буурахгүй байна" хэмээн бузар булхайг нь илчлээд өглөө.
Хуулийн байгууллагаас ч ХӨСҮТ-ийн Тандалт судалгааны албаны сэтгүүлч шинжилгээний хариуг хуурамчаар үйлддэг байсныг тогтоож, шалгаж эхэлсэн. Энэ яавч шалгаад өнгөрөх асуудал биш. Бүхэл бүтэн улсын эрх ашгийн эсрэг үйлдсэн эрүүгийн гэмт хэрэг.
Коронавирусийн халдвар дэлхий нийтээр тархаж, 2.71 сая хүн амь насаа алдаад байна. Коронавирус нь энгийн нэг халдварт өвчин биш гэдгийг өнгөрсөн хоёр жилийн хугацаанд бид хангалттай харлаа. Гэтэл өвчний эсрэг зогсох ёстой эрүүл мэндийн байгууллагын ажилтан нь шинжилгээний хариуг хуурамчаар үйлдэж, халдвар улс даяар тархах нөхцөлийг бүрдүүлэн ХӨСҮТ-ийн нүүр царайг тодхон харууллаа. Тэдний өргөсөн тангараг хаачив?!
Хэдхэн сарын өмнө, идэр есын хүйтэнд дөнгөж төрсөн эхийг гэрийн халаад, углааштай гадаа гаргаж, тусгаарласан дүр зураг манай улсын эрүүл мэндийн салбарын хүнлэг бусыг хангалттай харуулсан. Энэ үйл явдлаас бол Засгийн газар огцорч, ХӨСҮТ-ийн эмчийн өмнөөс хариуцлага хүлээсэн. Тэгвэл энэ удаа эх хүүхдийг дан хувцастай авч гарснаас илүү том асуудал үүслээ. Нэг хүн бус бүхэл бүтэн улсын эсрэг гэмт хэрэг. Дахиад Засгийн газраа огцруулаад гэм үйлдэгч нь ард нь нуугдаад үлдэхгүй нь тодорхойгүй. Бас ажлаас нь халж зүгээр явуулах ч утгагүй. Иргэдийн амь нас, эрүүл мэндийн эсрэг гэмт үйлдэл хийж, ажилдаа хүйтэн сэтгэлээр хандсан хүнд хуулийн зохих ёсны хариуцлагыг хүлээлгэж, ёсзүйгүй, сэтгэлгүй хариуцлагагүй хүмүүст сануулга өгөх хэрэгтэй.
Иргэд өвдөөд эмнэлэг рүү явахаасаа түвэгшээдэг, цааргалдаг, айдаг сэтгэхүй хандлагыг эрүүл мэндийн салбарынхан бий болгосон. Ажилдаа хүний сэтгэлээр ханддаггүй эмч нарын хүнд суртал, их зан нь дийлдэхгүй учраас үхэхээ тулгаад эмнэлэг барааддаг. Хэрэв эрүүл мэндийн салбар, эмнэлэг, эмч нар ажил мэргэжилдээ эзэн байсан бол иргэд үхэхдээ эмнэлэг барааддаг бус өвчнөөс урьдчилан сэргийлэхийн тулд эмнэлэгт очих байсан. Эмнэлэг, эрүүл мэндийн салбарын тухай олонтоо яригдаж, байнга шүүмжлүүлдэг ч дүлий дүмбэ оргисоор өнөөдрийг хүрсэн. Бүр өөр өөрийн байшиндаа вант улс байгуулчихсан, халдашгүй эрхтэй байсны гай эхнээсээ ХӨСҮТ-өөр илэрч байна. Коронавирус тархаагүй бол танил талдаа үйлчилдэг, өвчнөөс мөнгө авдаг, хүнд суртал бий болгодог гэх мэт засардаггүй улигт зөрчлүүд яригдаад л өнгөрөх байсан. Харин коронавирус эрүүл мэндийн салбарын үнэн төрхийн буглааг шахаж эхэллээ. Энэ салбарын идээ бээр дуусашгүй бололтой.
В.Бат