Монгол улсад улс төрийн хүчин байгуулагдсаны 100 жилийн ой тохиож байна. Монголын улс төрийн ууган хүчин МАН-ын үүсэн байгуулагдсан өдрөөр Эх орончдын өдөр болгон тэмдэглэсээр ирсэн. Энэ жил МАН-ын үүсэн байгуулагдсаны 100 жилийн ой тохиолоо. Эрх баригч хүчин цар тахлын үеийн дэглэмтэй холбоотой сүрт баярын хурал зохион байгуулалгүй, уламжлал ёсоор их жанжин Д.Сүхбаатарын хөшөөнд цэцэг өргөж, эзэн Чингис хааны хөшөөнд хүндэтгэл үзүүллээ. Ингэхдээ МАН-ын удирдлагууд нэгэн цагт өөрсдийг нь байтугай байтугай Монголын төрийг тэргүүлж байсан МАХН-ын дарга Н.Энхбаяртай хамт олны өмнө гарлаа. Ингэхдээ МАН-ын удирдлагууд анх удаагаа намаасаа туурга тусгаарласан экс даргатай хамт хөшөөнд хүндэтгэл үзүүлж байгаа үзэгдэл биш. 2016 оны сонгуулийн жил Эх орончдын өдрөөр тухайн үеийн МАН-ын дарга М.Энхболд, МАХН-ын дарга Н.Энхбаяр нар цэцэг өргөж, хүндэтгэл үзүүлэх ёслолд хамтдаа байлцсан. Тухайн үед нэг угшилтай хоёр нам нэгдэх нь гэсэн эргэлзээ, тээнэгэлзээг хоёр намын удирдлага олон нийтэд төрүүлж чадсан. Гэсэн хэдий ч цаг хугацааны хуваарийн дагуу сонгууль явагдаж, улс төрийн хүчнүүд тус тусдаа өрсөлдсөөр ирлээ. Эх орончдын өдрийн мэндчилгээндээ МАН-ын дарга У.Хүрэлсүх:
- Монгол Ардын Нам түүхийн бүхий л цаг үед бодлогын төдийгүй бүтээн байгуулагч улс төрийн хүчин байсан. Цаашид ч үнэт зүйлээ алдалгүй, итгэл хүлээлгэсэн сонгогч олон түмэндээ амласан амлалтдаа үнэнч байж ард түмэн, эх орныхоо төлөө зүтгэх болно. Эдүгээ Монгол Ардын Намын байгуулсан Засгийн газар газрын тосны үйлдвэр, дулааны цахилгаан станц, төв цэвэрлэх байгууламж, сайжруулсан түлшний үйлдвэр, шинэ нисэх онгоцны буудал, олон зуун эмнэлэг, сургууль, цэцэрлэг, музей, орон сууцны хороолол, уул уурхай, авто зам, дэд бүтэц зэрэг томоохон бүтээн байгуулалтуудыг санаачлан өрнүүлж байна. Туурга тусгаар улсаа сэргээн босгож, тусгаар тогтнолоо дэлхийд тунхаглаж, хоцрогдсон буурай орноос хөгжил дэвшил рүү удирдан залж, эх орныхоо бүрэн бүтэн аюулгүй байдлыг халуун амь, бүлээн цусаараа хамгаалж, хадгалж ирсэн эх орончдынхоо гавьяа зүтгэлийг үр хойчдоо бахархан алдаршуулж, үйл хэргийг нь нэр төртэй үргэлжлүүлэн авч явах нь Та бидний эрхэм үүрэг юм. Бид бүтээн босгосон улс орноо улам цогцлоон хөгжүүлж, Тусгаар тогтнолоо бататган хамгаалж, хүн ардаа эрүүл энх, амар амгалан, аз жаргалтай байлгахын төлөө чин сэтгэлээр зүтгэнэ гэдгийг онцолжээ. Харин МАХН-ын дарга Н.Энхбаяр "МАХН “Төр засгийн бүрэн эрх гагцхүү ард түмний мэдэлд байнга байна” гэсэн суурь зарчимд суурилсан шинэ тогтолцоо дараахи асуудлуудыг шийдвэрлэх ёстой хэмээн үзэж байна" гээд:
1. Байгалийн баялаг нийт ард түмний дундын хамтын баялаг мөн.
2. Ард түмэн төр засгийн бүрэн эрхийг хэрэгжүүлэгч байгууллагууд, албан тушаалтнуудыг бүгдийг нь шууд сонгон байгуулах эрхтэй. Тухайлбал:
3. Гишүүд нь шууд сонгогдох хоёр танхимтай парламент буюу хууль тогтоох байгууллага,
4. Ерөнхийлөгч шууд сонгогдон тэргүүлэх Засгийн газар буюу гүйцэтгэх байгууллага,
5. Шүүгчид нь шууд сонгогдох шүүх байгууллага гэсэн таван асуудлыг эрх баригчдаас шаарджээ.
Энэ удаагийн цэцэг өргөх ёслолд МАН, МАХН-ын удирдлагууд хамтдаа гарч ирснийг Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн өмнөх ээлжит улс төрийн тоглолт гэж олон нийт хүлээж авч байна. Түүнээс бус Н.Энхбаяр, У.Хүрэлсүх нар бутарсан намаа нэгтгэхэд бүхнээ зориулах нь гэсэн мессэж хаяглагдсангүй. Тэгээд ч Н.Энхбаярыг ямар нэг зорилго өвөрлөж, хэлэлцээгээ үргэлжлүүлж, олон нийтэд өөрийнхөөх хүчийг харуулах гэж ийн явж байгаа гэж ажиглагчид үзэж байна лээ. МАХН-ын дарга Н.Энхбаярыг улс төрийн алсын нүүдэлтэй хүн гэж улстөрчид дүгнэдэг. Тэгээд өнөөдөр Монголын улс төрийн ууган хүчин МАН-ын 100 жилийн ой тохиож байгаа. Түүнээс бус салан тусгаарлагдаж, шинээр байгуулагдсан МАХН-ын энэ онд, тодруулбал зургадугаар сарын 24-нд 10 жилийн ой тохионо. Учир нь Улсын дээд шүүхэд бүртгэгдсэнээр нь намуудыг жагсаадаг. 2011 оны зургадугаар сарын 24-нд УДШ МАХН-ыг бүртгэснийг тухайн үеийн Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдоржийн Н.Энхбаярт барьсан “бэлэг”, МАН-ын дарга, Ерөнхий сайд С.Батболдын төрсөн өдөрт илгээсэн сюрприз гэж хэвлэлүүд мэдээлж байлаа. Гэхдээ албан ёсны Эх орончдын өдрийг тэмдэглэх эсэх нь улс төрийн нам, улстөрчийн мэдлийнх. Өнөөдөр дээд шүүхэд бүртгэлтэй 36 улс төрийн хүчнээс хоёрынх н л нэр дурдаж байна. Хэн нэгний илүү эрх ашиг харилцан тохиролцоонд хүргэдэггүй бичигдээгүй хууль улс төрд үйлчилдэг. Энэ удаад ч парламентад үнэмлэхүй олонхи суудалтай эрх баригч хүчин экс намын даргатайгаа нэгдэх бус тохиролцохыг илүүд үзэж буй биз.
Тиймээс ч өнөөдрийн МАН, МАХН-ын удирдлагуудын хамтын цэцэг өргөлт Ерөнхийлөгчийн болон нөхөн сонгуулийн хэлэлцээгээр үргэлжилсэн гэх бор шувуу нисч байна. Хэлэлцээ тохироонд хүрч чадсан эсэхийг сонгуулийн үр дүн л харуулна.
Н.Энхлэн
| Уншиж байна |