Ерөнхийлөгчий сонгуульд улс төрийн намуудаас нэр дэвшигчид тодорлоо. Эрх баригч хүчин МАН-аас МАН-ын дарга, УИХ-ын гишүүн У.Хүрэлсүх, сөрөг хүчин АН-аас АН-ын экс дарга С.Эрдэнэ, “Зөв хүн-электорат” эвслээс УИХ-ын экс гишүүн Д.Энхбат нарыг Ерөнхийлөгчийн сонгуульд нэр дэвшээд байна.
“Өрсөлдөгчгүй” У.Хүрэлсүх
Эрх баригч хүчин МАН Ерөнхийлөгчид нэр дэвшигчээ өрсөлдөгчгүйгээр тодрууллаа. УИХ-ын 2020 оны сонгуульд парламентад МАН 62 суудалтай үнэмлэхүй олонхи болсон автор МАН-ын дарга У.Хүрэлсүхэд хаяглагдана. Тиймээс ч намын даргатайгаа өрсөлдөх, намын бодлогын эсрэг тэрслэх гишүүн энэ удаад МАН-аас гарахгүй нь тодорхой. Тэр байтугай МАХН-тай хамтран ажиллаж, нэгдэх гэрээ байгуулсан. Тиймээс угшил нэгт МАХН-аас Ерөнхийлөгчийн сонгуульд өрсөлдөхгүйгээр нэгдэн, дэмжиж орж байгаа нь Ерөнхийлөгчид нэр дэвшигч У.Хүрэлсүхэд санал хуваахгүй эерэг нөлөөтэй. Парламентад суудалтай угшил нэгт МАХН МАН-тай нэгдсэн, сөрөг хүчин АН хагаралтай, гуравдагч хүчин “Зөв хүн-электорат” эвслээс нэр дэвшигч ард түмний олонхийн санал авах эргэлзээтэй энэ үед У.Хүрэлсүхэд улс төрийн нөхцөл бүрдсэн гэж харах хэсэг байгаа ч өрсөлдөгчөө басч болохгүй.
Үл ойлголцох АН
Сөрөг хүчин АН доторх хагарал үргэлжилсээр байна. УИХ дахь намын бүлгийн гишүүд талбай дээр өлсгөлөн зарлаад тав дахь өдрөө үргэлжилж байгаа. АН дотроо С.Эрдэнийн, Ц.Тувааны хэмээн талцаж, М.Тулгат, О.Цогтгэрэл гэсэн хоёр даргатай тэмцэл үргэлжилж байна. СЕХ хуулийн дагуу С.Эрдэнийг Ерөнхийлөгчид нэр дэвшигчээр бүртгэсэн. Нөгөө талаас нэр дэвшсэн Н.Алтанхуягийн тухайд намын гишүүнчлэлээсээ татгалзаж, УИХ-д бие даан нэр дэвшиж сонгогдсон эрхэм байлаа. Ерөнхийлөгчид нэр дэвшигчийн хугацаатай зэрэгцээд О.Цогтгэрэл даргатай АН-д УИХ-ын гишүүн Н.Алтанхуяг, С.Ганбаатар нар элссэн байдаг. Сүхбаатарын талбай дээр суулт зарлаж байгаа УИХ дахь АН-ын бүлгийн гишүүдийг Ерөнхийлөгч Х.Баттулга, УИХ-ын дарга Г.Занданшатар нар “эргэн ирж” спикер ажлын хэсэг байгуулж, хэлэлцээрт орох санал тавьсан байдаг. Гэсэн хэдий ч АН-аас нэр дэвшигч Н.Алтанхуягийг СЕХ-нд бүртгүүлэхээр тэмцлээ эхлүүлсэн УИХ дахь сөрөг хүчний бүлгийн гишүүд эдүгээ АН-ын Ерөнхийлөгчийн сонгуулийг шударга явуулахыг шаардаж, эрх баригч хүчнийг дарангуйлал тогтоож байгааг зогсоохыг шаардаж, суултаа үргэлжлүүлж байна. Нөгөө талаас М.Тулга, Э.Бат-Үүл тэргүүтэй журмын нөхдөө ч хүлээж авсангүй хөөж явуулав. Ирэх өдрүүдэд АН-ыг эв түнжингээ олно гэж найдъя. Энэ бүхэн Ерөнхийлөгчийн сонгуульд АН-аас нэр дэвшин өрсөлдөх С.Эрдэнэд халгаатай гэж ажиглагчид үзэж байна.
Эвслийн илгээсэн “битүү морь”
“Зөв хүн электорат” эвслээс УИХ-ын экс гишүүн Д.Энхбатыг нэр дэвшүүллээ. Парламентад суудалтай гуравдагч хүчний төлөөллөөс нэр дэвшигчид цахим орчин ам сайтай байна. Интернэтийг Монголд анх нэвтрүүлсэн энэ эрхмийн нийгмийн элит хэсгийнхэн андахгүй, улс төрд нэр цэвэр эрхэм. Тиймээс ч нэр дэвшигчийн дэвшүүлэх зорилт, мөрийн хөтөлбөр сонголт ямар байхыг анхааран ажиглах хэсэг байна. Ямартай ч нэр дэвших эрхээ авсан анхны мэдээлэл дээрээ "Бидний хувьд Засгийн газрын өмнө орж ажил хийдэггүй, шуналгүй, хулгай хийж, худал хэлсэн түүхгүйгээр, ирээдүйг тодорхойлох зорилт тавьсан" гэдгийг онцолж байна.
Ийнхүү Ерөнхийлөгчийн сонгуульд нэр дэвшигчид тодорлоо. Гурван нэр дэвшигчийн тухайд У.Хүрэлсүхийг одоо цаг дээр эрх баригч хүчний намын дарга гэж тодроод байгаагаас бус С.Эрдэнэ, Д.Энхбат нар ч нам тэргүүлж байгаа, байсан эрхмүүд. С.Эрдэнэ гэхэд АН-ын даргын албан тушаалд бүртгэлийн байгууллагад данстай хэвээр байгаа бол Д.Энхбат нэгэн цагт ИЗНН-ын даргаар сонгогдож явсан эрхэм. Сошиал орчинд нэр дэвшигчдийг тойрсон "халуун яриа" өрнөсөөр байгаа. Саяхан экс Ерөнхийлөгч Ц.Элбэгдорж гурван нэр дэвшигчийн тухайд "У.Хүрэлсүх бол хаан болохоосоо өмнө хаан болсон, Д.Энхбат бол ханхүү, харин С.Эрдэнэ бол хаадтай тэмцэгч" гэж тодорхойлсон байна лээ.
Хуулиарааа сонгуулийн төв байгууллаг энэ сарын 24-нд нэр дэвшигчдийн үнэмлэхийг гардуулснаар сурталчилгаа албан ёсоор эхэлнэ. Сонголтыг ард түмэн хийнэ. Ерөнхийлөгчийн сонгуульд нэр дэвшигч нийт сонгогчдын 50+1-ээс дээш хувийн санал авснаар сонгогдоно.
Н.Энхбат