Шинэчлэлийн Засгийн газар, Боловсрол, шинжлэх ухааны яам “Зөв Монгол хүүхэд” үндэсний хөтөлбөр батлан хэрэгжүүлж, хүүхэд нэг бүрийг хөгжүүлэх зорилт тавин ажиллаж эхлээд нэг жил гаруй хугацаа өнгөрч байна. Тэгвэл энэхүү шинэчлэлийг гардан гүйцэтгэгч, боловсролын чанарт ахиц авч ирэх хамгийн чухал хүмүүс бол багш нар. Тиймээс бид өдөр тутмын ажлаа хийж яваа жирийн л нэгэн багш нартай уулзаж, үнэхээр хүүхэд бүрийг хөгжүүлэх боломжтой юу? Энэ шинэчлэлүүд үнэхээр үр дүнтэй байна уу үгүй юу гэдгийг асуун уншигч та бүхэнд цувралаар хүргэж байгаа билээ. Бид энэ удаад Хан-Уул дүүргийн 114-р сургуулийн сургалтын менежер Лувсанпүрэвтэй уулзаж цөөн хором ярилцлаа.

.

- Манай уншигчдад өөрийгөө танилцуулахгүй юу. Боловсролын байгууллагал хэд дэх жилдээ ажиллаж байна?

- Боловсролын байгууллагад 30 жил бага ангийн багшаар ажилласан. Сүүлийн гурван жил 114-р сургуульд сургалтын менежерээр ажиллаж байна.

.

- Та боловсролын салбарт ийм олон жил ажилласан болохоор үе үеийн Засгийн газрын явуулж байсан бүх л бодлогуудыг сайн мэднэ. Өнөөгийн хэрэгжүүлж байгаа бодлого танд ямар санагдаж байна вэ? Өмнөх үеэсээ дээрдэж байна уу? Улам л дордуулаад байна уу?

- Хамгийн чухал нь хүүхэд бүрийн авьяас чадвар дээр тулгуурлаж нэг ч хүүхэд орхилгүй хөгжүүлнэ гэж байгаа. Үүнээс илүү хүүхэд рүү, хүүхдийн хөгжил рүү чиглэсэн бодлого би үзээгүй. Өнөөгийн боловсролын салбарыг гурван жилийн өмнөхтэй харьцуулахад газар, тэнгэр шиг ялгаатай болж, хувирч байна.

.

- Жишээ нь яаж хувирч байна гэж?

- Хэдхэн жилийн өмнө сургууль дээр шатрын тэмцээн боллоо гэхэд оролцох хүүхэд олддоггүй байлаа. Тоотой хэдэн хүүхэд тогтмол оролцдог нь хэдэн багш нар, захирлын хүүхдүүд л байлаа. Харин одоо Авьяас хөтөлбөр хэрэгжээд ангиараа шатарчин болж байна. Тэмцээн боллоо гэхэд эхлээд ангидаа аваргаа тодруулж байж сургуулийн хэмжээнд өрсөлдөж байна. Хүмүүс ярьдаг юм. Авьяас хөтөлбөр гээд л баахан дэмий шатарчид бэлдэж хэлбэртлээ гээд л. Одоо үеийнхэн ойлгохгүй байж болно. Гэвч бидний үеийнхэн мэднэ. Шатар бол оюун ухааны хамгийн том гимнастик юм шүү дээ. Өөрөөр хэлбэл сургуулийн сурагчид тэр чигээрээ оюуны гимнастикаар хичээллэж байна. Аштай юу даа. Тийм биз дээ. Ном хөтөлбөр бас амжилттай хэрэгжиж байна. Өөрсдөө ном бүтээнэ гэдэг үлгэр юм шиг л байлаа шүү дээ хэдэн жилийн өмнө. Багш, хүүхдүүд нийтээрээ, өөрсдөө ном бүтээж байхыг түүхэндээ харж байсангүй. Ингэж ном бүтээж, номтой ойртож, номыг урлах нь хүүхдэд багаас нь ном гэдэг бол хэцүү даалгавар биш харин ч түүн дотор ямар ч сонирхолтой зүйл байж болох юм гэдгийг мэдрүүлж байгаа юм. Жишээ нь бага ангийн хүүхдүүд өөрсдөө зурагтай ном хийж байна. Дараа нэг өдөр дэлгүүрт хавтсан дээрээ гоё зурагтай ном хараад “Энэ хавтасны цаана юу байгаа бол. Энэ номонд юу гардаг бол” гэж сонирхож эхэлнэ. Энэ л хамгийн чухал үр дүн шүү дээ. Нэг хэсэг телевиз, комьпютер тоглоом хүчээ авч байх үед ном гэдэг зүйл бүрэн орхигдлоо шүү дээ. Харин одоо бол өөр болж байна. Хүүхдүүд үнэхээр их ном уншиж, ном эрж хайдаг болсон байна. Даанч хүүхдэд зориулсан, тэдний нас, онцлогт тохирсон,  хүмүүжил төлөвшилд эерэг нөлөө үзүүлэхүйц ном их бага байна. Тэрнээс биш унших хүүхдүүд бишгүй байна шүү.

.

- Одоо хүүхэд бүрийг хөгжүүлнэ гэж яриад байгаа. Та залуу насаа ардын хүүхдийн төлөө зориулж явахдаа хүүхэд бүрийг хөгжүүлье гэж боддоггүй байсан гэж үү?

- Багш хүн бүрийн хамгийн их мөрөөддөг зүйл бол ангийнх нь хүүхдүүд бүгдээрээ онц сайн сурч, эрдэмтэй мундаг хүн болох шүү дээ. Мэдээж бүгдийг нь л сайн яваасай гэж хүсэлгүй яахав. Гэвч багш бүхэн ондоо шүү дээ. Яаж хөгжүүлэх учраа олдоггүй байсан байж болох л юм. Харин миний хувьд би дааж авсан шавь нартаа өөрийнхөө арга барилаар уншиж бичихийг зааж, бүгдийг нь л хоцрогдолгүй жигд хөгжүүлдэг байсан...

.

- Ямар арга барилаар?

- Хүүхдэд ойролцоо дуудлагатай үгс өгч, ойлгуулж, тогтоолговол амархан сурдаг. Жилээлбэл дах, тах, хэд, хэт гэх мэт. Ингэж ойролцоо дуудагдах үгээр заахаар хүүхэд эхлээд амархан тогтооно. Дараа нь утгаар нь ялгаад маш сайн ойлгодог болж ирдэг. Зарим хүүхдүүд зарим нэг үсгийг хэлж чаддаггүй. Хэдэн жилийн өмнө миний нэг шавь “Л” үсгийг ердөө хэлж чаддаггүй. Би бүр нэг орой хамаг аргаа бараад яаая даа байз гээд толгойг илж байгаад “Багш нь сая чиний толгойг яасан бэ” гэсэн чинь нөгөө хүүхэд маань илсэн гэж хэлдэг байгаа. тэгэхээр нь зэрэг дундаа “л” үсэгтэй үгс хэлүүлж, бичүүлсээр байгаад өнөөх маань сурчихаж байгаа юм. Ерөөсөө л  багшид хүүхэд бүрээ сургая хөгжүүлье гэсэн үнэн сэтгэл байгаа цагт хүүхэд бүхэн чадна.

.

- Өнөөгийн, залуу багш нарын талаар ямар бодолтой явдаг вэ?

- Сайн ч байна. Муу нь ч байна. Гэхдээ хүнд төрөлхийн сайн эсвэл муу чанар гэж байдаггүй. Үнэхээр авьяастай, чадвартай багш байхад заах арга чадвар муутай багш нар ч байна. Тэднийх хичээхэд нь өдөөх зүйл хэрэгтэй. Амьдралын баталгааг нь хангаж өгөх хэрэгтэй. Багш нарын цалинг хэд хэдэн удаа нэмсэн л дээ. Гэвч юмны үнэ түүнээс нь хэд дахин өсчихөөр ямар ч нэмэргүй. Одоо харин нийтээр нь биш үр дүн гаргаж сайн ажиллаж байгаа багш нарыгаа урамшуулах бодлого явуулж байгаа юм билээ. Тэрийг би дэмжиж байгаа.

.

- Та сургуулийн сургалтын менежерийн хувьд сургуульдаа ямар менежмент явуулж байна вэ?

- Хүүхдийг хөгжүүлэхийн тулд хамгийн эхлээд багшийг хөгжүүлэх ёстой. Тиймээс энэ тал дээр анхаарч, багш нартайгаа хамтарч ажиллаж байна. Багшийн мэргэжил дээшлүүлэх институтээс зохион байгуулдаг сургалтуудаас сурч мэдсэнээ багш нар ажил дээрээ туршиж, үр дүн үзүүлж байна. Сайн багш нараараа сургууль дээрээ сургалт зохион явуулж байна гэх мэт залуу багш нараа чадавхжуулах ажлууд хийж байна даа. Эцсийн дүндээ нийт сурагчид маань сурлагын жигд амжилт үзүүлж, хамгийн гол нь зөв хүн болж төлөвшихийг л хүсч ажиллаж байна даа.

.

- Тэгэхээр таны бодлоор Боловсрол, шинжлэх ухааны яамны хүүхэд нэг бүрийг хөгжүүлэх зорилтыг биелүүлэх хамгийн гол хүчин зүйл юу вэ?

- Хүүхэд бүр өөр өөрийн гэсэн ертөнцтэй. Хүүхэд бүр өөр өөрийн өссөн орчин, амьдралын хэв маяг, хүмүүжилтэй. Тэр бүхэнд тааруулж хичээл явуулна гэдэг мэдээж хэцүү. Гэвч багш хүн хүүхдэд үнэн голоосоо хайртай, ажил мэргэжилдээ үнэхээр дуртай бол энэ амархан бүтэх зүйл. Тэгэхээр хүүхэд бүрийг хөгжүүлнэ гэдэг багшаас үнэн сэтгэл л шаардана. Өөр юу ч биш.

.

- Яриалцсанд баярлалаа.

- Баярлалаа.

..

БШУЯ