• 2014-03-06

С.Одонтуяа: Цалинг 30 хувиар нэмнэ гэдэг эдийн засгаа унагах аюултай

img

Цалин хөлсний нэмэгдэл, эдийн засгийн нөхцөл байдлын талаар УИХ-ын гишүүн С.Одонтуяагаас тодрууллаа.

5

-Он гарсан даруйд МАН-ын бүлгийн зүгээс цалинг 30 хувиар нэмэгдүүлэх шаардлагыг Засгийн газарт тавиад байгаа. Энэ шаардлагыг та юу гэж харж байна вэ?

-Ер нь төрийн албан хаагчдын цалин дотор багш, эмч нарын цалинг нэмэгдүүлэх тал дээр би санал нэг байдаг. Учир нь авч байгаа цалин нь хийж байгаа ажлынхаа бүтээмжтэй шууд уялддаг байх ёстой. Эмч нарын хувьд өндөр ачаалалтай ажилладаг. Хийж байгаа ажлынх нь ачааллаас авч байгаа цалин нь хамаагүй доогуур байгаа. Тиймээс бид эмч багш нарын цалинг нэмэх талаар олон жил ярьсан. Зүгээр бусад төрийн албан хаагчдын цалинг шууд маргааш 30 хувиар нэмэгдүүлнэ гэдэг бол эдийн засгаа татан унагаах аюултай.

Тийм учраас энэ бол арай цаг нь болоогүй асуудал. Мэдээж хавар зарим нам эвслийн зүгээс популизм хийдэг л байх. Тухайн улстөрчийн нэр хүнд хоромхон зуур өсдөг ч гэсэн эргээд энэ мөнгө ард түмний халааснаас гардаг. Тэгэхээр энд хэд хэдэн ноцтой хүчин зүйлүүд байдгийг санах ёстой. Нэгдүгээрт бид хувийн хэвшлийн үйл ажиллагааг доголдуулах аюултай байгаа. Төсвийн алдагдал хуулинд заасан хоёр хувиас хэтрэх бас нэг аюул бий. Мөн зах зээл дээр мөнгөний нийлүүлэлт эрс нэмэгдэж, юмны үнэ нэмэгдэх, инфляц өсөх сөрөг үр дагавар мөн гарна.

5

-Хувийн хэвшилд шууд ирэх сөрөг үр дагавар нь юу юм?

-Хувийн хэвшлийнхний хувьд энэ яагаад том дарамт болох вэ гэхээр төрийн албан хаагчдын цалинг 30 хувь нэмэгдүүлэхээр хувийн секторт ажиллаж байгаа хүмүүс цалингаа 30 хувь нэмэгдүүлэх шаардлага тавина. Тэгэхээр хувийн хэвшлийнхэн маневр хийх шаардлагатай болно оо доо. Нэг бол компаниа хаана, эсвэл зарж байгаа бүтээгдэхүүн, бараа үйлчилгээн дээрээ дахиад л нэмэгдлээ тооцож эхлэхээр бүх барааны үнэ нэмэгдээд ирнэ. Мэдээж цалин нэмэх сайхан нөгөө талаасаа юмны үнэ өсөх юм бол эргээд нийгэмд илүү их хор хохирол учруулна. Төрийн албан хаагчдын цалинг нэмээд л байх юм бол хувийн хэвшилд ажиллах хүн олдохоо болино нийгмийн сэтгэхүйн хувьд их буруу зүйл юм.

5

-Өргөн хэрэглээний бараа бүтээгдэхүүний үнэ эрс өсч, инфляци хоёр оронтой тоонд шилжсэн учраас үнийн өсөлттэй уялдуулан цалин, тэтгэврийг нэмэх шаардлагатай гэж тайлбарлаад байгаа шүү дээ.

-Ер нь цалин тэтгэврийг нэмэхдээ төсвийн тогтвортой байдлаа үргэлж хангаж байх хэрэгтэй. Одоо бидний мөрдөж байгаа хуулинд төсвийн алдагдал дотоодын нийт бүтээгдэхүүний хоёр хувиас хэтрэхгүй байхаар заасан. Төрийн албан хаагчдын цалинг яг одоо 30 хувиар нэмэгдүүлэх юм бол эргээд энэ алдагдал 1.5 аар нэмэгдэж өсөх төлөв байгаа. Тийм учраас бид 2013 онд ДНБ-ий өсөлтийг 11.7 хувь гээд авч үзэх юм бол цалинг 30 хувь нэмэгдүүлнэ гэхээр эдийн засгийн тооцоо судалгааны хувьд авцалдахгүй байгаа юм. Бид төсвөө тогтвортой байлгахын тулд бас онцгойлон анхаарах шаардлагатай.

5

-Эдийн засагчид цалин, тэтгэвэр тэтгэмжийг нэмэхдээ хэрэглээний үнийн индекстэй уялдуулах шаардлагатай гэж ярьдаг. Үүнээс харахад цалин, тэтгэвэр нэмэх цаг нь болоогүй юу?

-2013 онд үндэсний статистикийн хорооноос гаргасан мэдээгээр хэрэглээний үнийн индекс 12.5 хувьтай байгаа. Бид цалинг огцом нэмээд зах зээл дээр мөнгөний нийлүүлэлт нэмэгдэх юм бол дахиад бидний байнга л айж байдаг инфляц эрс нэмэгдэнэ. Тийм учраас бид нэг гараараа цалин нэмж сайн зүйл хийх гэж байгаа болов ч нөгөө гараараа эдийн засгаа хохироож болохгүй байгаа юм. Тэгэхээр хэрэглээний үнийн индекстэй заавал уялдуулж ажиллах зайлшгүй шаардлагатай.

6

Л.МӨНХ

СЭТГЭГДЭЛ БИЧИХ

bi12 :
saihan huuhen saltaandaa uhaantai gej hoorhii mongoliin tor tsewer baih tun
2014-03-07
саран:
хөдөө орон нутагт аж амьдрал үнэндээ хүндхэн байгааг дарга нар үл ойлгоно үнэндээ төрийн өндөрлөгүүд бүгд ченжүүдийн гарийн хөдөлдөг шүү дээ төр засаг бол зөвхөн хоролмаадаад л ард түмнээ уландаа гишгэж доромжилж байна
2014-03-07
uhaaraach:
tsalgiin dood hemjeegee nemegduuleechee
2014-03-06
болд:
тэгээдэнэ оны төсөв хангалттай бүр урамшуулалт цалин 10 хувь гэж сайхархаж ярина гээч үнэн дээ бүгд худалаа байхгүй юу
2014-03-06
болд:
ер нь төрийн үйлчилгээний ажилчид сард 279000 төгрөгний цалин өгч байгаа шүү дээ хөдөө орон нутагт ээлжинд гарч буй ажилчин ажиллагсад тэгээд илүү цаг гэсэн ойлголт байхгүй дээрээс нь элдвийн татвар татаас авахдаа ажилчидаа дарамт учруулдаг
2014-03-06
saldan mini dee :
kkkk hurdtai duulahdaa ch saldan horoololoor duuren saldan odoo harin otgon tuya bolchij hehehe ih hutsahnee kkk
2014-03-06
мулгуу авилагч:
согтуудаа машин жолоодож хүн дайрч алсан удирдалагтай шүүхийнхэнд авилгач цалин өгсөн эрх баригчид бусад салбарын цалин нэмэх хэрэг байхгүй шүү дээ эрх баригчид хамгаалуулах шүүхдээ авилагч цалин өгсөн бусад нь хамаагүй гэж үзээд мулгуу хүүхэлдээнүүдээрээ элдэв юм бичүүлж тэнэг "ардчилагч"-дынхаа тархийг угааж байгаа нь тэр
2014-03-06
түшиг:
шүүгч нар болохоор цалин 6-7 сая аваад, бусад төрийн албан хаагчид болохоор 0,6 байх ёстой юм бэ? шүүгчид шударга бус байсан болохоор нь төрөөс урамшуулж байгаа юм уу!!! ирээдүй, бидний боловсрол, эрүүл мэнд чухал биш үү!!! хоосон амт ангалзуурууд аа
2014-03-06
222222:
хуц салдангийн балай хүүхэн минь цаана чинь ард түмний амьдрал ямар байгааг мэдэж байна уу чи талх ямар үнэтэйг мэдэх үү чи талх 33 хувь нэмэгдчихээд байна балай авгай минь 16 онд битгий горьд авгай минь
2014-03-06
зочин :
эмчийн цалингийн доод хэмжээг ядаж улсын дунджийн хэмжээнд 900000 төгрөг болгох хэрэгтэй бна. одон туяаг дэмжиж бна.
2014-03-06
zozin:
iim hytsmal ylger dyyraill gyi zabaan ymnyydig yls turuus byylgbal taarna ene abgai ylsin gishyynii say 500 erdenees 3 say nuhruusuu 3 say abdag abgai shyy de deer n uchnuun yl hudluh hurngutei bodbol munguur debsger hunjil hiij numurch baigaa bh aa
2014-03-06
zozin:
ene muu shalig abgai iy hytsaad bn aa uuruu bugsuu hydaldaad dyygai vbaa ard tymen vadarch bn aaa chi 3 gazraas tsalin abaad munguur buuljij baigaa biz de
2014-03-06
fdfds:
erheldeg ajilaar ni ingej niigmiig huvaaj bolohgui ee. tsereg tsagdaa emch bagsh bugded ni ijil hand. erheldeg ajilaar ni yalgavarlah chin vndsen huuli zurchij bna shd ee.
2014-03-06
хөөш ::
одонтуяа чамд хэлэх үг байна. чи битгий хуц. өнөөдөр хамгийн ядуу эмч нар гэвэл, арьсны, сэтгэцийн, халдвартын эмч ажилчид хамгийн бага цалинтай байна. өдөр хоногийг өртэй зээлтэй өнгөрөөж байна. 400-600 хан мянган төгрөгний цалинтай байна за. чи тансаг амьдралтай улс төрд орсон юу ч юм нэг хүүхэн л байгаа биз. чамаас бусад эмнэлгийн газар ажиладаг хүүхнүүд ядуу байх ёстой юм уу. битгий дургүй хүргээд байгаарай, эрдэнээгийн бөөр ч юм уу юунд ч юм наалдаж явсны хүчинд улс төрд орчихоод хуцаад байгаарай.
2014-03-06
иргэн:
300 тэрбумыг 200 мянган албан хаагчид зарцуулах нь 3 их наядыг 30- аад компанид олгохоос аюултай гэж та үзэж байна уу. эрхэм эмэгтэй гишүүн гуай минь. ан-ын эмэгтэй гишүүд эрчүүдийнхээ халаасанд багтддаг, ерөнхий сайд шигээ улс төрийн харалган юм байна даа.
2014-03-06
zochin:
dan gants emch bagsh gej bolohgyi ontsgoigiin alba haagchid gej tsalin nemeech gej duugarch bolohgyi amaa bariulsan gazar bnaa yagaad muu uym bolhoor l tedniig gedeg ajilaa hiigeed magtuulhaasaa iluu muuluuljil bdag gewch ted tsalin baga gej ajilaa haydagyi orogson tangartaa unench ner tortei gawyatai humuus
2014-03-06
doodii:
chi bayjaad ard tvmen yduuraad baih uu.gantssrss ideed gahaj vhbee
2014-03-06
chi odoo bolio :
aa ene chini bas neg mundag ediin zasagch avgai bas haanaas guigeed garaad ireb ee...bas neg haaj *on huuli gargah ni uu ?...nuguuh ni tamhi tatuulahgui geed shalchignaad baisan...odoo ene bas nemuulehgui geed...
2014-03-06
ñóäëàà÷:
íýìýãäñýí öàëèí íýìíýýñýý èë¿¿ ýäèéí çàñãèéí ýõ ¿¿ñâýð áàéõ õýìæýýíä òºð áîäëîãî áîëîâñðóóëàõ ó÷èðòàé. òèéì àðãà÷ëàë íàä áýëýí áàéíà. äààí ÷ ñýõýýòí¿¿äèéíõýý ¿ã ñîíñîõ áèø äýý. ýäèéí çàñãàà óíàãàíà ãýíýý èéì óõààí ýíý íèéãýìä ýðò õîöîðñîí. åð íü ôåîäàëèçì, ñîöèîëëèçìààñ óëàìæèëñàí óõààíààð àðä÷èëñàí íèéãýì õºãæèõã¿é. ò¿ð çóóðûí ýðõ ìýäëýý àøèãëàí èíãýæ õîöðîãäëûã ìàíëàéëæ áîëîõã¿é.
2014-03-06
ñóäëàà÷:
íýìýãäñýí öàëèí íýìíýýñýý èë¿¿ ýäèéí çàñãèéí ýõ ¿¿ñâýð áàéõ õýìæýýíä òºð áîäëîãî áîëîâñðóóëàõ ó÷èðòàé. òèéì àðãà÷ëàë íàä áýëýí áàéíà. äààí ÷ ñýõýýòí¿¿äèéíõýý ¿ã ñîíñîõ áèø äýý. ýäèéí çàñãàà óíàãàíà ãýíýý èéì óõààí ýíý íèéãýìä ýðò õîöîðñîí. åð íü ôåîäàëèçì, ñîöèîëëèçìààñ óëàìæèëñàí óõààíààð àðä÷èëñàí íèéãýì õºãæèõã¿é. ò¿ð çóóðûí ýðõ ìýäëýý àøèãëàí èíãýæ õîöðîãäëûã ìàíëàéëæ áîëîõã¿é.
2014-03-06
зочин:
цалин нэмэхээр эдийн засаг болохоо байдаг юм бол өөрсдийнхөө авдаг цалингаа яагаад нэмээд байдаг юм бэ? ард түмэнээ боддоггүй ....өөрөө зөөлөн сэнтий дээр төр ард түмний хөрөнгө хулгайлж бга бж
2014-03-06
zochin:
er ni bol zasgiin gazar togrogiin hanshiig nemegduuleh tal deer yamar ch arga hemjee avahgui baina. harin togrogiin hanshiig unagah tal deer bol shat daraalsan arga hemjeenuudiig mash sain avch heregjuulj baina.
2014-03-06
аааа:
цэрэг цагдаа хөрхий илүү цаг гэж авдаггүй шүү, эмч багш нараа та хэд шиг дулаан байранд ажилдаггүй шүү.багш нар бүр зуны 3 сар амарна цалингаа гаргуулжавна.9 сар ажиллахад 6-7 өдөрүүдэд 100 хувь амарна.
2014-03-06
зочин:
цэрэг, цагдаа, жинхэнэ төрийн албан хаагчийн дундаж цалин нь улсын дундаж цалин 900000 гэсэн хэмжээний цалин авдаг биздээ. гэтэл эмч 465000, энэ нь 2 дахин доогуур бна гэсэн үг. иймд 3 дахин нэмэх нь зөв.
2014-03-06
odontuyad:
hadgalamjind bga tugrugnuus mini 30% iig ni dollar usuud uns bolgochloo. tanai nam boliul yasiin.
2014-03-06
mmmm:
gatsaa ve. amidral saihan haragdaad bna uu.yah gej tord garsan yum, ajlaa hiij chadahgui baij
2014-03-06
ёёёёё:
энэ ерөөсөө шууд *ийн хямралд ор эхэлсэн авгай байна.бие нь хэр юм бол бөгс хаав нь сунаагүй бол нэг хийгээд хаяж болох юм байна.бас залуужих гээл үзээд л залу 25 доош насныхан юм юманд сайн гээл твиттэрээр дамжуулад байсан хөөрхийх нэг хийчих хүн алга
2014-03-06
зочин :
зөв бичсэн бна. цэрэг, цагдаа жинхэнэ төрийн албан хаагчид эмч нараас өндөр цалинтай шүү дээ. иймд эмч, багш, ялангуяа эмчийн цалинг нэмэхийг дэмжиж бна. эмч нарын цалинг 3 дахин нэмэх нь зөв. 30 хувь бол бага бна.
2014-03-06
зочин:
зовлон ойлгодоггүй инээдэг баячууд уих -д гараад ийм л юм ярина даа. том орон тоогоо цомтгох хэрэгтэй. юун олон зөвлөх,дэд сайд бэ. зальтангуудад алддаг мөнгө байна. цалин нэмэхэд хороодын бага цалинтай төрийн албан хаагчдынхыг нэмэх л хэрэгтэй.цаг наргүй ажлуулдаг.
2014-03-06
huleg:
amidraltai tanilts erhem gishuun guai. neg bolohoor tsaliny nemeh heregtei geed guigeed l, neg bolohoor nemeh hereggui geed l bdag.hamhuul shig humuus ih bnaa, tuunii neg shiv dee.orlogotoi mongol hun haana bnaa?an -aa
2014-03-06
bold:
yu yarij bgaa teneg avgai ve
2014-03-06
өвгөнд:
өвөө гуай хуцаарай, зөнөг минь зайл
2014-03-06
buruu :
та үнэхээр буруу ярьж байна. төрийн албанд ажил мэргэжилдээ үнэнч, авдаг хэдэн бор төгрөгөө хоногийн хоолоо болгочоод ар гэр, үр хүүхдээ золиослон байж тууштай ажиллаж яваа, хувийн хэвшил, гадаадын компанидд ороод ажиллавал хэд дахин өндөр цалин авах чадвартай хүмүүс бас байдаг юм. үүнийг ойлгохгүй хүн бол тэнэг л гэж хэлэх байх, гэхдээ ийм хүмүүс энх цагийн эх орончид юм шүү. харин тэдний цалин өнөөдөр хоол хүнсэндээ ч хүрэхгүй болчоод байхад юу ярина вэ. цалин багаас болоод ямар мундаг ажилтнууд маань ажлаасаа гарч байгааг харахад харам*г.
2014-03-06
зочин:
юмнгы үнэ яаж өссөнмйг мэдсэн юм болов уу эрхэм гишүүнээ. мах болон хүнсний бүтээгдэхүүний үнэ ямар байгааг та мэдэх үү? амьдралд хүрэлцэж байгаа бол ард түмэн юу гэж л хэцүү байнаа гишүүд ээ гэх вэ дээ. амьдралтай ойр байл даа. хааны алба халаатай шүү дээ.
2014-03-06
turiin alban haagch:
uls oron mungu tusuv muutai bn gesen shaltgaan toochvol bid oilghono, harin turiin alban haagchdiin tsaling nembel tiim iim surug ur dagavartai gesne yum yarij bgaa ni uenheer teneg bn, harin ch turiin alband ajilladag chadvarlag humuus tsalingaasaa bolood huviin hevshil ruu orj tur ni huviin hevshil-eesee dooguur chadal, chadvartai bolood bga yumshuu de, harin turd mungutei , tusviin tsaling tsalin gej toohgui bayachuud harin shurgalj bga, harin tednii mergeshsen chadvartai hariustlagatai, togtvortoi baidal ni harin yu l bol doo, haramsaltai bn...
2014-03-06
зочин:
иш чааваас даа.манай бгд-ээс чинь ийм юм ярьдаг элит биш элийрсэн яшка сонгогдсон нь ..ккк хүн ардууд чинь нийтээрээ ядуурчихаад байна шүү дээ
2014-03-06
1111:
зүгээр бусад төрийн албан хаагчдын цалинг шууд маргааш 30 хувиар нэмэгдүүлнэ гэдэг бол эдийн засгаа татан унагаах аюултай. тийм учраас энэ бол арай цаг нь болоогүй асуудал. gene dee
2014-03-06
өвөө малаа:
сонс арми байлдааны үе, онцгой тусгай үүргийн олон талт ажиллагааны ажил байдаг гэж мэдэх үү.арми бол дэлхийд тусгаар тогтнолтой улс болгонд байдаг шүү нүдээ нээж харна биз.ж нь:элчин сайдын яамнууд чин цэргийн аттешээгийн удирлдаган доор ажилдаг шүү дээ.цагдаа үйлчилгээний дотоодын хэв журамын ажилтан, хилийн цэрэг хилийн бүсийн ажилтан шүү ялгаж утгын ойлгоорой эх орон ч үзлээ харж нойрноос сэрээрэй өвөө
2014-03-06
teneg:
nemegdsen tsalingaa ediin zasagiig unaghad heregledeg geh ged baigaa yum bh da. uhseniih ni ediin zasagch baihav de. shireeneesee davj har bai za
2014-03-06
zochin:
huuhdiin od kino chetariig hubcilal nereer abch gadaadiin shashin oruuli iren sum bolgoson abgaidaa naadah chine
2014-03-06
өвөө:
армийг татан буулгавал яасийн? бөөн хоолны савнууд.хүчирхэг чадварлаг хилийн болон дотоодын цэрэг байхад болно.
2014-03-06
өвөө:
армийг татан буулгавал яасийн? бөөн хоолны савнууд.хүчирхэг чадварлаг хилийн болон дотоодын цэрэг байхад болно.
2014-03-06
dorj:
cagdaa cereg 2 ylgaatai l daa. calingiin sistem ni buruu baigaa
2014-03-06
ganaa:
ene neeree yadag abgai be teged tsereg tsagdaagin alba haagchid chen yu hiideg bolj bn be nad emch bagsh nar chen gadaa garch alhdag bilvv ubliin hviten zunii haluun salhi shuurgatai vid gaduur ajilldag bilvv yah gej ylgaad baigaan emch bagsh nar ene turiin urdaas ni garsan hvvhed tsagdaa tsergiinhen hoinoos ni garsan hvvhed yumuu haa* yum
2014-03-06