Э.Эрдэнэжамъян: Цол буурсан ч цалин багасахгүй
Хууль зүйн дэд сайд Э.Эрдэнэжамъян, Хууль зүйн яамны хууль сахиулах бодлогын хэрэгжилтийг зохицуулах газрын дарга Г.Оюунболд нар өнөөдөр Цагдаагийн албаны тухай хуулийг дагаж мөрдөх журмын тухай хуулийн талаар танилцуулга хийлээ.
6
Цагдаагийн албаны тухай шинэ хуулийг энэ оны нэгдүгээр сарын 01-нээс мөрдөж байгаа билээ. Үүнтэй холбогдуулан Цагдаагийн албаны тухай хуулийг дагаж мөрдөх журмын тухай хуулийг баталсан байна. Энэхүү хуулийг өнгөрөгч нэгдүгээр сарын 16-ны өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөж байгаа аж. Уг хуулинд цагдаагийн албан хаагчийн суманд таван жил тасралтгүй ажилласан хугацааг хэрхэн тооцохыг тодорхой болгож, цагдаагийн албан хаагчийн хэрэглэж байсан цолыг хэрхэх болон цагдаагийн байгууллагын үйл ажиллагаанд олон нийтийн хяналт тавих үүрэг бүхий Иргэний зөвлөлийг байгуулах зэрэг олон зүйлийг тусгажээ.
6
Түүнчлэн цагдаагийн албан хаагчдын нийтийн тээврээр үнэгүй зорчих хуулийн заалт өнгөрөгч нэгдүгээр сарын 01-ээс хүчингүй болсон тул Төрийн албаны тухай хуулийн дагуу алба хаагчдад ажилдаа ирэх буцах унааны зардлыг олгодог байх. Согтууруулах ундаа хэтрүүлэн хэрэглэсэн этгээдийг албадан эрүүлжүүлэх тухай хуульд оруулсан өөрчлөлтөөр согтууруулах ундаа хэтрүүлсэн этгээдийг эмнэлгийн байгууллагад шилжүүлэхээр заасан тул энэ чиг үүргийг үе шаттайгаар хэрэгжүүлэх болсон тухай хуульчилсан байна.
5
Хууль зүйн дэд сайд Э.Эрдэнэжамъянаас зарим зүйлийн талаар тодрууллаа.
5
-Цагдаагийн байгууллагын ажилтнуудын дунд 36 сарын цалин байхгүй болж, 18 сарынх болох гэж байгаа юм байна гэсэн эргэлзээ байна. Үүнд тодорхой хариулт өгөөч?
-Тийм яриа гарсан байна. Ялангуяа тэтгэвэрт суухад ойрхон байгаа манай ахмад ажилчид жаахан болгоомжилсон байдалтай байжээ. Энэ бол ямар ч тийм асуудал байхгүй. Тэтгэвэрт гарахад нь өгдөг 36 сарын урамшууллыг өгөхгүй болгоно гэж байхгүй гэдгийг хэлмээр байна.
6
-Хөдөө орон нутаг буюу сумын төвд таван жилийн хугацаанд тасралтгүй ажилласан цагдааг урамшуулдаг. Үүнийг өгч байгаа юу?
-Хүмүүс бас энэ урамшууллыг больсон юм уу гэж асууж байна. Үүнийг болиогүй. Харин хууль нь батлагдчихсан одоо Засгийн газраар яаж олгох вэ тасралтгүй таван жил ажилласан гэдгийг яаж тогтоох вэ гэдгийг тодорхой болгоод өгч эхэлнэ. Энэ бол өгөхөд бэлэн болсон гэсэн үг.
5
-Шинээр нэвтрүүлж буй албан тушаалын цол гэдэг ойлголтын талаар?
-Энэ бол бас цоо шинэ ойлголт биш юм байна лээ. Тав, зургаан жилийн өмнө манай арми үүнийг хэрэглээд үзчихсэн. Өөрөөр хэлбэл ямар албан тушаал хашиж байгаагаасаа хамаараад ямар цолтой байх нь шийдэгддэг. Түүнээс биш удаан жил ажилласан гээд цол нэмэгддэг зүйл байхгүй болно. Жишээлбэл, урьд нь ямар зөрчил байсан гэхээр өөрийнх нь дарга хошууч цолтой байхад доод талд нь үүрэг гүйцэтгэж байгаа хүн хурандаа цолтой байхаар, хэн нь хэндээ ёслох, хэний үүргээ биелүүлэх гэдэг дээр зөрчил үүсдэг. Дэлхийн улс орнуудын туршлагыг харахад манайх шиг тайван амгалан улсад албан тушаалын цол хэрэглэдэг юм билээ. Үүн дээр тодорхой хэмжээнд шилжилтийн зохицуулгыг хийнэ. Гэхдээ хүмүүсийн цолыг шууд хураачихгүй. Тэгэхээр 4-5 жилийн дараа энэ асуудлыг аяндаа хүмүүс ойлгоод эхэлнэ.
5
-Цол буурсан тохиолдолд алба хаагчдын цалин хөлсний асуудал хэрхэн шийдэгдэх бол?
-Өнгөрөгч нэгдүгээр сард УИХ-аас баталж гаргасан тогтоол байгаа Засгийн газарт чиглэл өгсөн. Цол, албан тушаал буурсан, эсвэл цэргийн цолтой байж байгаад энгийн болж байгаа алба хаагчид байна. Үүнтэй холбоотойгоор нэг ч хүний эрх зүйн байдлыг дордуулж болохгүй гэдэг үүргийг Засгийн газарт өгсөн. Зарим байдлаар цол нь буураад ажил нь өөрчлөгдөж цалин нь багасах гээд байгаа бол Засгийн газар зохицуулалт хийнэ. Цол буурсан ч цалин багасна гэдэг ойлголт байхгүй.
5
-Цагдаагийн байгууллагын шинэчлэлтэй холбоотойгоор алба хаагчдын сургаж байгаа шүү дээ. Энэ нь цаашид үргэлжлэх үү эсвэл ингээд хангалттай гэж үзэх үү?
-Хангалттай гэж үзэж яагаад ч болохгүй л дээ. Одоо болчихлоо гэж ойлгоход нэг жилийн дараа дахиад л зөрчил гарна. Тийм болохоор байнга сургаж, чадавхижуулж байх ёстой. Хүмүүсийг сайн ажиллуулах гэдэг бол хууль зүйн ухаан биш менежментийн ухаан.
5
Б.Буд
СЭТГЭГДЭЛ БИЧИХ