1990 оны өөрчлөлт шинэчлэлтийн үед төрийн албанаас шууд хувийн аж ахуйн нэгж байгуулж, өнөөдөр Монголын тэргүүн баячуудын нэг болсон эрхэм бол Б.Нямтайшир.

Өнөөдөр Монголын Алт /МАК/ компани ашигт малтмалын 40 лиценз эзэмшиж байна. Тодруулбал, тус компани 83.984 га талбайтай тусгай зөвшөөрөл эзэмшдэг. Ганцхан компанийн мэдэлд байгаа газар шүү дээ. Гэтэл өнөөдөр Монголын ард түмэн 0.7 газраа эзэмшиж чаддаггүй. Энэ бол нийгмийн хоёр туйл. Баян хоосны ялгаа ингэж гардаг. Ганцхан гэр бүлийн мэдэлд байгаа ашигт малтмалын лиценз. Гэтэл үүсгэн байгуулагч нь "МАК л 41 лицензтэй, хувь хүн лицензтэй байхыг хуулиар хориглодог юм шүү дээ" хэмээн томорч суух. Аархуу байгаа биз. Тэд Г. Уянга гишүүн байхдаа хэлж байснаар хэдэн үеэрээ идээд барахгүй Монголын их баялаг дээр эзэн суусан хүмүүс юм. 

Ганцхан жишээ татахад МАК "Цагаан суварга"-ын ордыг 2044 хүртэл эзэмшинэ.  “Цагаан суварга”-ын зэс-молибдений баяжуулах үйлдвэр нь 1950-аад оноос эхлэн улсын төсвийн хөрөнгөөр хайгуул хийсэн стратегийн орд. Төсвийн ХӨРӨНГӨӨР хайгуул хийгдсэн. Энэ орд нь 240 сая тонн хүдэр, 1,8 сая тонн зэсийн нөөцтэй.

З.Энхболд даргатай парламент 2014 оны хаврын чуулганаар “Цагаан суварга”-ын ордыг эдийн засгийн эргэлтэд оруулах асуудлыг хэлэлцэж, улмаар төрийн мэдлээс гаргаж, МАК компанийн 100 хувийн мэдэлд шилжүүлэх шийдвэр гаргаж байв. 

П.ГОО