Улаанбаатар хотын хөгжлийн асуудал эрхэлсэн Түр хороо хуралдаж байна. Өнөөдрийн хуралдаанаар Улаанбаатар хотод LRT буюу тулгуурт хөнгөн галт тэрэг тавих төслийн талаар мэдээлэл сонсож байна. Танилцуулгыг нийслэлийн авто замын түгжрэлийг бууруулах нэгдсэн төсөл хэрэгжүүлэх нэгж УТҮГ-ын дарга Батзориг танилцууллаа.

Улаанбаатар хотын түгжрэл, нийтийн тээврийн чанар, хүртээмжийн байдал эрс муудаж, 5-8 км/цаг болон буурч байгаа энэ үед тогтмол цагт явдаг нийтийн тээврийн үйлчилгээг нэвтрүүлэх шаардлагатай байна. Тулгуурт гүүрэн байгууламж нь гурван шугамтай байх бөгөөд нэгдүгээр шугамыг ирэх гурван жилийн хугацаанд барьж байгуулахаар төлөвлөж байна.

Эхний шугам Хан-Уул дүүргээс Баярзүрх дүүрэг хүртэл явах 18.1 км үргэлжилнэ. ТЭЗҮ боловсруулагдаж дууссан, байгаль орчны урьдчилсан дүгнэлт гарсан. Эхний шугамын санхүүжилт 920 сая ам.доллар байхаар тооцож байна. 110 га газрыг улсын тусгай хэрэгцээнд авч, 63 га газарт 30 мянган автомашины зогсоол, 17 га газарт  оффис, худалдаа үйлчилгээний  барилга барина. Санхүүжилтийг төслийн орлого болон нийслэлийн төсвөөс гаргана.

Энэ төсөлд хоёр асуудал тулгамдаж байна.

1.Санхүүжилтийн тодорхой хувийг гүйцэтгэгчтэй тохирох тохиолдолд Засгийн газар өрийн баталгаа гаргах асуудал яригдана.

2. Эрчим хүчинд 120 орчим мВт-ын хэрэгцээ үүсэж байна. 06.00-22.00 цаг хүртэл ажиллахад өдөрт жилд 40 сая кВт цахилгаан эрчим хүч хэрэглэх нь төвийн эрчим хүчинд шууд нөлөөлнө. Энэ асуудлаар ЭХЯ-тай хэлэлцэж байгааг танилцууллаа.

Танилцуулгатай холбогдуулан УИХ-ын гишүүн Б.Саранчимэг: Баянзүрх дүүргээр хязгаарлахгүйгээр Хонхор, 22-ын товчоог дайруулах боломжтой юу?

Нийслэлийн авто замын түгжрэлийг бууруулах нэгдсэн төсөл хэрэгжүүлэх нэгж УТҮГ-ын дарга Батзориг: Хөнгөн галт тэрэгний нэгдүгээр шугамын ТЭЗҮ дууссан. Энэ төлөвлөлтийн дагуу Толгойтоос Шар хад хүртэл 17.5 км хэвтээ тэнхлэг, босоо тэнхлэг нь 13.5 км шугам байгаа. Гурван шугамын нийт өртөг 2.7 тэрбум ам.доллар. Эхний шугам буюу Яармагаас Сансар хүрэх 18.1 км шугамын өртөг 900 орчим сая ам.доллар.

УИХ-ын гишүүн Д.Сарангэрэл: Хөнгөн галт тэрэг хаанаас хаана хүртэл явах вэ? 2024 онд эхний галт тэрэг ашиглалтад орох уу? Хэзээ бүрэн ашиглалтад орох вэ?

Нийслэлийн авто замын түгжрэлийг бууруулах нэгдсэн төсөл хэрэгжүүлэх нэгж УТҮГ-ын дарга Батзориг: 18.1 км үргэлжлэх эхний шугам хоёр дүүрэг дамнаж байгаа. Буянт-Ухаагийн нисэх буух зурвасын зүүн урдаас эхэлж, Хүнн молл худалдааны төвөөр дамжин, Мишээл экспо хүрнэ. Хан-Уул дүүргийн найман хороог дамжин, 56 000 иргэний хөдөлгөөн явагдана. Оргил ачааллын үед цагт 13-14 мянган хүн зорчих боломжтой. Баянзүрх дүүргийн таван хороог дамжина.

Эхний шугам 2024 оны хоёрдугаар улиралд туршилтын вагон явж эхэлнэ. Туршилт 6-8 сар үргэлжилнэ. Нийтийн тээврийн үндсэн үйлчилгээ 2025 оны нэгдүгээр улиралд эхэлнэ. УИХ санхүүжилт шийдэж өгвөл барилга угсралтын ажлыг 2022 оны 05 дугаар сараас эхэлж, 2023 онд дуусгана. 2024 оны нэгдүгээр улиралд хөдлөх бүрэлдэхүүний эхний захиалга хийгдэнэ.

УИХ-ын гишүүн Ц.Сандаг-Очир: 2022 онд ажил эхлэх үү, гүйцэтгэгчээ сонгон шалгаруулсан уу. Одоо ажил эхлэхэд ямар асуудал тулгараад байгаа вэ?

Нийслэлийн авто замын түгжрэлийг бууруулах нэгдсэн төсөл хэрэгжүүлэх нэгж УТҮГ-ын дарга Батзориг: Тендер сонгон шалгаруулалтын талаар УИХ, ҮАБЗ-д асуудлаа оруулсан байгаа. ҮАБЗ томоохон хөгжлийн төслүүдийг ярилцана гэж найдаж байна. Энэ жил депоны барилга угсралт болон хөдлөх бүрэлдэхүүний захиалгаас ажлаа эхэлнэ. Хөдлөх бүрэлдэхүүнийг ойролцоогоор 20 сар үйлдвэрлэнэ. Депогийн хэсгийн газар чөлөөлөлт харьцангуй гайгүй. Газар чөлөөлөлтийн зардлыг нийслэл төсөвтөө тусгасан байгаа.

Гурван асуудал тулгарч байна.

1. Гүйцэтгэгчтэй гэрээ хийхэд Засгийн газрын өрийн баталгаа

2. Депо ажлыг эхлүүлэх газрыг улсын тусгай хэрэгцээнд авах

3. ҮАБЗ-ийн зөвлөмжийг хүлээж байна.

Энэ асуудлууд шийдэгдсэний дараа ажил эхлэхээр бэлтгэл хангагдаад байна. 

УИХ-ын гишүүн С.Бямбацогт: Өртөг маш өндөр байна. Нисэхээс Сансар хүртэл 900 сая ам.доллар, Толгойтоос Шар хад хүртэл 800 сая ам.доллар, долоон буудлаас 120 мянгат хүртэл 600 сая ам.доллар нийтдээ 2.5 тэрбум ам.доллараар 50 км хөнгөн галт тэрэгний замтай болох нь. Ингэснээр түгжрэл хэдэн хувиар буурах вэ? гэдгийг тодруулахад хөнгөн галт тэрэг ашиглалтад орсноор чиглэлийн дагуу түгжрэл 25 хувиар буурна гэсэн хариултыг өглөө.