Бүх Японы ахлах сургуулийн аварга шалгаруулах тэмцээнд 92 кг-ийн жинд  түрүүлсэн, ОУХМ Туваадоржийн Бөхчулуунтай ярилцлаа.

-Юуны  өмнө Бүх Японы ахлах сургуулийн аварга шалгаруулах тэмцээнд түрүүлсэнд нь баяр хүргэе.

-Баярлалаа. Бүх Японы ахлах сургуулийн аварга шалгаруулах тэмцээн  энэ оны гуравдугаар сард зохион байгуулагдахаар төлөвлөгдсөн байсан ч коронавирус цар тахлын улмаас зохион байгуулагдах байсан тэмцээнүүд цуцлагдсан. Японы чөлөөт бөхийн холбооноос ямар ч байсан ахлах сургуулийн аварга шалгаруулах тэмцээнийг зохион байгуулах нь зөв гэсэн шийдвэр гаргасны дагуу тэмцээн боллоо. Энэ тэмцээндээ багийн болон ганцаарчилсан төрөлд оролцоод түрүүлсэндээ баяртай байна.

-Та аль нутгийнх вэ?

-Би Говь-Алтай аймгийн Хөх морьт суманд төрж өссөн.  2007 онд "Хөх морьт" сумынхаа ерөнхий боловсролын сургуульд  элсэн орж суралцсан. Ингээд есдүгээр ангиасаа нийслэлийн 12-р сургууль руу шилжсэн.

-Багадаа чөлөөт бөхийн секц дугуйланд явж байсан уу?

-Үндэсний бөхөөр хичээллэх сонирхолтой хүүхэд байсан. Гэхдээ бага ангидаа  бөхийн секц дугуйланд хамрагдаж байгаагүй.  Битүүхэндээ ирээдүйд барилдана даа гэж боддог байлаа.  Тухайн үед  З.Дүвчин гэж сайн багш байдаг гэж дуулаад чөлөөт бөхөөр хичээллэхээр  есдүгээр ангиасаа хот руу шилжсэн.

-Таныг З.Дүвчин багш хэрхэн хүлээж авсан бэ?

-Анхны багш маань миний үеэл ах “Хөх эрчис” клубын дасгалжуулагч Х.Магвандорж. Хотод ирэх үед З.Дүвчин багш дэлхийн аваргуудын бэлтгэлтэй байсан учраас шинэ хүүхэд авах боломжгүй байлаа. Тиймээс хэсэг хугацаанд  Х.Магвандорж багшийнхаа удирдлагад бэлтгэл сургуулилтаа хийдэг байсан. З.Дүвчин багшдаа  чөлөөт бөх, үндэсний бөхийг хослуулж барилдах хүсэлтэй байгаагаа хэлсэн. Багш маань “Чи их том биетэй хүүхэд байна. Бололгүй яах уу, чөлөөт бөхөөрөө барилдаж байгаад үндэсний бөхөөр барилдаж болно шүү дээ” гэж хэлээд хүлээж авч байлаа.

-Японд сурах боломж хэрхэн олдсон бэ?

-Чөлөөт бөхийн өсвөрийн улсын аваргад хоёрдугаар байранд орсон. Дараа нь Азийн аваргад яваад ирсний дараа чөлөөт бөхийн групп дээр шалгуур хангасан хүүхдүүдийг Япон улсад суралцуулна гэсэн  зар нийтлэгдсэн байлаа. Энэ бол маш сайхан боломж. Тиймээс шууд л холбогдсон. Эцэст нь  шалгуурт нь тэнцээд япон улсад суралцахаар болсон.  Мөн Япон улсад  суралцахад тусалсан н.Баяраа ахдаа баярлалаа. 

-Таны сурч байгаа Кашива Ниттай ахлах сургуульд өөр монгол сурагч бий юу?

-Намайг 2018 онд сурахаар ирэхэд хоёр монгол хүүхэд суралцдаг байсан. Гэхдээ одоо бол ганцаараа суралцаж байна.  

-Японд анх очоод хэлний бэрхшээлтэй тулгарсан уу?

-Анх ирэхэд хүндрэлтэй зүйлс мэдээж байсан Японд ирээд эхлээд  хэлний бэлтгэлд суулаа. Орчинд нь  байгаа учраас япон хэлийг  сурахад дөхөм байсан. Одоо бол  япон хэлэндээ сайжирсан.

-Японд  олон хөгжилтэй зүйл тохиолдож байсан байх?

-Японд хүмүүс хоорондоо өглөө оройгүй бөхийж мэндэлдэг. Гэхдээ  дотны найзуудтайгаа мэндлэхдээ “ссс, үс, үс” гээд байсан. Түүнийг нь “үс” л гээд байна даа гэж боддог байлаа. /инээв/ Сүүлд нь хэл сураад ойлгоод ирсэн чинь мэндчилгээний үгийг нь товчлоод мэндэлдэг байсан юм билээ.

Шөнө дотуур байрандаа унтаж байсан чинь угаагаад хатаахаар тавьсан хувцаснууд маань дээрээс  унаж байна. Тэгэхээр нь “японд их сүнс байдаг гэсэн. Сүнснүүд нь л яваад байна даа” гэж бодлоо. Тэгсэн чинь газар хөдөлж байсан нь тэр. Газар хөдөлж байгааг нь мэдчихээд гарах гэсэн чинь багш байрандаа байж бай, удахгүй зүгээр болно гэсэн.

Японд ирээд буруугаа хүлээж сурсан

-Гэр бүлээ танилцуулахгүй юу?

-Манайх ам бүл зургаа. Малчин айл. Би дөрвөн хүүхэдтэй айлын бага нь. Японд суралцахаар  2018 оны хоёрдугаар сард ирсэн. Японд ирснээс  дөрвөн сарын дараа аав минь нас барсан. Харамсалтай нь би аавтайгаа уулзаж чадаагүй ээ. Аавтайгаа энд ирснээсээ хойш утсаар яриагүй байсан. Хамгийн сүүлд онгоцонд суухаасаа өмнө ярьсан. Аав минь утсаар ярихад “Миний хүү хичээнэ шүү” гэж хэлсэн. Түүнээс хойш өглөө бүр аавынхаа захиасыг бодож, хүүгээ хүлээж байгаа ээжийгээ бодож бэлтгэлээ хийдэг.

-Та найз охинтой юу?

-Найз охинтой. Бид үерхээд таван жил болсон байна. Холын харилцаа хэцүү. Заримдаа бие биенийгээ ойлгохгүй маргах асуудал гардаг. Гэсэн ч бид бие биендээ өгсөн амлалтдаа хүрэхийг хичээж байна.

-Таны нэг өдөр хэрхэн өнгөрдөг вэ?

-Өглөө босоод өглөөний бэлтгэл, хичээл, оройны бэлтгэл гэж өнгөрдөг дөө. Долоо хоногийн долоон өдөр бэлтгэлтэй байдаг. 

-Японд очоод юу сурав?

-Буруугаа хүлээж сурсан. Япон хүмүүс маш шударга учраас алдаа дутагдлыг шууд хэлдэг.   

-Цаашдын  зорилгоосоо хуваалцахгүй юу?  

-Анх чөлөөт бөхөөр хичээллэнэ гэж бодож байсан. Харин аав минь намайг сумогоор барилдуулах хүсэлтэй байсан юм. Аавынхаа хүслээр  цаашид сумогоор барилдах хүсэлтэй байгаа. Хүмүүс "чөлөөт бөхөөрөө барилд" гэж зөвлөж байгаа ч би сумогоор барилдаж чадна гэдэгтэй  итгэлтэй байгаа.

-Япон улсад коронавирус цар тахлын нөхцөл байдал ямар байна вэ? Бэлтгэл сургуулилтаа хэзээнээс хийж эхэлсэн бэ?  

-Амны хаалтаа зүүх, ариун цэвэр сахих, ариутгал халдваргүйжүүлэлт тогтмол хийхийг анхааруулж байгаа. Бид ч үүнийг маш сайн биелүүлж байгаа. Цаг үеийн нөхцөл байдлаас шалтгаалаад бэлтгэл хийх боломжгүй байж болсон. Харин өнгөрсөн зургадугаар сараас эхлэн бэлтгэлдээ орсон.  Бэлтгэлдээ ирэхдээ, явахдаа халуунаа шалгуулж орж гардаг.

-Коронавирус цар тахал намжиж, хилээ нээвэл эх орондоо ирэх төлөвлөгөө бий юу?

-Коронавирус гайгүй болчихвол ээждээ очмоор байна. Мөн гэр бүлийнхэн, найз охинтойгоо уулзмаар байгаа. Хайртай хүмүүстэйгээ  уулзаагүй хоёр жил болсон байна. 

-Уншигчдадаа хандаж юу хэлмээр байна?

-Өөрийн хүссэн зүйлээ хийж хичээгээрэй гэж хэлмээр байна. Мөн гэр бүлийнхэндээ маш их баярлалаа. Хүү нь хичээнэ ээ. 

Г.Мичидмаа