МИАТ ХК Үндэсний тээвэрлэгч статустай болоод сар гаруйн хугацаа өнгөрч байна. Үндэсний статустай болсноор энэ компани төрийн хайр ивээлд багтаж бүх талын дэмжлэг туслалцаа авах эрхтэй болсон. Төрийн хайр хүндэтгэл хүртэхийн хэрээр өндөр хариуцлагатай ажиллаж, эх орныхоо нэрийг хилийн чанадад өндөрт өргөж явах учиртай. Гэтэл МИАТ-ийнхэн ОХУ-ын Шерметьево нисэх онгоцны буудал дээр 100 гаруй зорчигчоороо шал “арчуулчихлаа”.

Тодруулбал, энэ сарын 24-ны өдөр МИАТ-ын ОМ136 нислэг Берлин-Москва-Улаанбаатар чиглэлийн онгоц Москва хотноо онгоцны дугуй хагарсан гэх шалтгаанаар нислэг саатсан юм.

Эх нутагтаа харихаар зорьж явсан 120 зорчигчийн дийлэнх нь онгоцны буудлын хүйтэн шалан дээр 50 цаг гаруй болсон нь монгол хүний эрх ашиг төдийгүй эх орныхоо нэрийг хөөдсөн гэж болно. Учир нь эдгээр зорчигчдын дунд гадаадын цөөнгүй иргэн байсан. Тэд нутагтаа очоод МИАТ-ын онгоц гэж ярихгүй монголын онгоц эрсдэлтэй хэмээн ярих нь мэдээж.

Монголчууд маань ч дараагийн удаад МИАТ-ыг сонгох нь юу л бол. Хэрэв уг онгоц нислэг үйлдэж явахад дугуйнд эвдрэл гарч, буух үед ослын буулт, түүнээс ч илүү аюул дагуулсан бол яах вэ?. Хэдийгээр МИАТ хохирсон хохирлын нөхөн төлбөр болгож, хүн тус бүрт 200 ам.доллар өгч байгаа ч алдсан цаг хугацаа, сэтгэл санааны хохирлыг юугаар ч нөхөж чадахгүй.

Дугуй хагарсан асуудал бол ноцтой зөрчил. Гэтэл өдгөө хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүдээр дамжуулан дугуй хагарах явдлыг энгийн, давтагддаг зүйл гэж мэдэгдсэн. Хэдэн зуун зорчигчийн амь насыг хариуцан хил дамнаж хэдэн мянган км нисэж буй онгоц запас дугуйгүй байх нь хэвийн үзэгдэл гэж үү. Хэдэн мянган км нисэх онгоц байтугай хот дотроо явж байгаа машин ч запас дугуйтай байдаг шүү дээ.

МИАТ-ын удирдлагууд нь тэр даруйдаа Улаанбаатараас Москва руу запас дугуй явуулна гэсэн шийдвэр гаргасан. Гэхдээ бүх л бүтэн онгоцны дугуйг харь улс руу явуулах үйл ажиллагаа гэдэг замын унаагаар хөдөө орон нутаг руу юм дайж явуулахаас тэс ондоо зүйл. Ажлын туршлагагүй удирдлагуудын гаргасан шийдвэрээс үүдэж хойноос нь нөөц дугуй илгээхдээ гаалийн бүрдүүлэлтийн бичиг баримтаа дутуу явуулсан нь зорчигчидоо дахин нэг хоногийг шалан дээр өнгөрөөхөд хүргэсэн. Бичиг баримтгүй дугуй явуулсан нь өөрсдийн буруу байтал ОХУ-ыг хүнд сурталтай гэж өөрсдийгөө хаацайлан ярьж байна лээ.

МИАТ-ын зарим ажилчдын ярьж буйгаар нөөц дугуйгүй яваад жил гаран болж байгаа гэх. Түүнийгээ байдаг л зүйл. Зорчигчдын ачаа их учраас түүнийг нь багтаах гээд нөөц дугуй авч явахаа больсон гэж тайлбарлаж суух юм. Хүний амь бус хэдэн төгрөгийн ашгаа хараад л нөөц дугуйгүй явах шийдвэр гаргачихсан гэвэл үнэнд нийцэх бус уу.

Ямартаа ч, хамгийн сүүлийн мэдээллээр МИАТ-ын ТУЗ хуралдаж, Мосвкад гацсан зорчигчдын асуудлыг хэлэлцэж байгаа  юм байна. Хэн нэгэнд хариуцлага тооцох амархан. Энэ удаа ч гэсэн аль нэг инженер, техникийн ажилтанд хариуцлага тооцлоо гээд л өнгөрөх биз. Хамгийн гол нь агаарт ниснэ гэдэг автомашинаар давхихаас огт өөр асуудал.

Нэг хэсэг МИАТ-ын энэ мэт хариуцлаагүй үйлдлийг иргэд шүүмжлэн "өглөө зорчигч, орой цогцос" хэмээн хошин ч гэсэн үнэний ортой хэлц үгийг гаргаж байсныг дуулаагүй хүн үгүй биз ээ. Тиймээс 100 гаруй зорчигчдын амь нас, эрүүл мэндийг эрсдэлд оруулахаа шахсан энэхүү хариуцлагагүй асуудлыг холбогдох албаныхан анхааралдаа авч, МИАТ-д итгэх итгэлийг сэргээж өгөөч. МИАТ-д итгэх итгэл үгүй бол төрийн хайр ивээлд багтаж, Үндэсний агаарын тээвэрлэгч гэх статус нь ямар ч үнэ цэнэгүй болох биз ээ.

П.Наран