Хүний эрхийн зөрчил: Дархан бэр ба энгийн бэр
2019-04-29
Гэрэл зургийг MPA.mn

 

Ээж маань хоёр хүү, хоёр охин төрүүлж өсгөсөн. Тэгэхээр дархан ч биш, энгийн ч биш “алтан дундаж” бэр. Харин ээжийн дүү гурван хүү төрүүлсэн тул “дархан бэр”. Түүнийг хань болоод хадмууд нь эцгийн дайтай ихэд хүндлэх нь бий. Учир нь тэр гурван хүү төрүүлсэн тул хүндэтгэл хүлээх эрхтэй.

 

“Дархан бэр” болж хүндлүүлэхийн тулд завсаргүй гурав ба түүнээс дээш хүү төрүүлж болзол хангах учиртай. Дунд нь нэг охин төрүүлчихвэл тэгээд л дуусаа, дархан биш энгийн бэрд тооцогдоно.

 

Ер нь завсаргүй гурван хүү төрүүлэх юугаараа илүү ач холбогдолтой вэ? Эмэгтэй хүн хэвлийдээ бяцхан зүрх цохилж эхлэхээс төрөх хүртэл хугацаанд яг адилхан цаг хугацааг элээж, өвдөлтийг даван туулдаг. Хүү төрүүлсэн ч, охин төрүүлсэн ч оёогоо цэвэрлүүлэх гээд оочерлон зогсоо ээжүүдийн  ядарсан харц, цонхийсон царай ив ижил.

 

Харин төрөх эмнэлгээс гараад тасралтгүй гурван хүү төрүүлсэн эмэгтэй хадмууддаа ч, ханьдаа ч арайхан илүү хүндлүүлдэг. Энэ нь Бөртэ үжин, Сорхогтун хатан нар дөрвөн хүү завсаргүй төрүүлж дархан бэрийн эрх эдэлдэг байснаас улбаатай. Гурван хүү төрүүлсэн бэр тэр айлын муу муухайн үүд хаалгыг хаадаг гэх түүхтэй.

 

Дархан бэрийн болзол хангаж өргөмжлөл хүртэхийн тулд

 

  • Дархан бэрээр тодруулах эхийн хүүхдүүд нэг эцгийнх байх

 

  • Завсаргүй гурав түүнээс дээш хүү төрүүлж, зөв хүн болгон өсгөн хүмүүжүүлсэн байх

 

  • Гэрлэлтийн баталгаатай байх гэсэн гурван болзлыг хангасан байх ёстой аж.

 

Гэтэл “Дархан бэр” шалгаруулж, шагнал олгох нь хүний эрхийн зөрчилд тооцогдоно гэдгийг Хүний эрхийн үндэсний комиссын рефент хэлж байна.

 

Эмэгтэй хүн хэвлийдээ үрээ тээснээс хойш зарим эрчүүд “Энэ удаад хүү шүү” гэж тушаах нь бий. Гэтэл хэвлийд нь хүү, охины аль нь бүрэлдэн тогтсоныг бүсгүй хүн бүү хэл  бурхан ч мэдэхгүй. Хувь заяаны асуудал байтал “хүү л байх ёстой” хэмээн эмэгтэйчүүдийн нөхөн үржихүйн эрхэнд ноцтой халдах хэнэггүй эрчүүд бий.

 

Эмэгтэй хүн хэнтэй, хэзээ, хэрхэн бэлгийн харилцаанд орох вэ гэдэг хувь хүний бэлгийн эрх. Дараа нь хэзээ төрж, хэдэн хүүхэдтэй болох вэ, хүү охин алийг нь төрүүлэх вэ гэдэг бас л өөрөө шийдэх эрхтэй. Гэтэл өнөөдөр нөхрийн эсвэл хадмын, эцэг эхийн хүслийг гүйцээхийн тулд хэвлий дэх үртэйгээ “Чи минь хүү байгаарай” хэмээн ярилцан хүсч залбирч энэ эрхээ гүйцэлдүүлж чадахгүй байгаа маш олон хүн бий. 

 

Нөхөр, найз нөхөд нь “Яаж ийж байгаад л хүү төрүүлж дархан бэр бол” гэх мэтээр санаатай болон санаандгүй байдлаар эмэгтэй хүний нөхөн үржихүйн эрхэд халддаг. Энэ бол хүний эрхийн зөрчил. Дархан бэрүүдийн фэйсбүүк групп ч байна. Тэнд “Энэхүү группт зөвхөн эх орондоо, удам угсаандаа гурван хүү төрүүлж дархлагдсан ээжүүд л нэгдэнэ” хэмээн онцолжээ.

 

Эмэгтэйчүүдэд арван сарын турш хэвлийдээ бүрэлдэн тогтсон үрээ эрүүл энх төрүүлэхсэн гэдэг ганцхан хүсэл л байдаг. Түүнээс хүү байгаасай, охин байгаасай гэж хүсэх бүсгүй хүн цөөн дөө. Хувь заяагаараа хүү төрчихвөл дархлагдаж, охин төрүүлчихвэл “адлагдаж” ч мэдэхээр...

 

Тиймээс "Дархан бэр хэмээх хэт туйлширсан хандлага, хүний эрхийн зөрчлийг халах цаг болсон.

 

Г.Сүрэн

Shuud.mn
Сонин хачин
Зочин:
Хүний эрхийн асуудал нтр шал хэрэггүй гадны юм оруулж ирж Монгол гэсэн ёс жаягуудыг устгах бодлого хийж байгаа нь өөрөө үндэсний аюулгүй байдалд халдсан хэрэг шүү.
2023-11-12
Зочин:
Хамгийн гол нь тэгж ёсоо дээдэлж чадахгүйд байгаа юм. Үнэхээр хүндэтгэн дээдэлж харьцахаар ямарч Дархан бэр бие сэтгэлээ хянаад өөр болдог юм билээ шүү.
2023-11-12
Зочин:
Үгүй
2023-11-12
Хүү гаргаад охин гаргаад тэгээд 3хүү гаргавал дархан бэр болох уу
2021-05-16
Зочин:
Үгүй
Тиймээ, чадаж байгаа нь дархлагдаж үр хүүхдээ хариуцлагатай өсгөөд чадахгүй нь олдож байгаа үр хүүхдээ олигтой хүн болгоод өсгөчихөд болоо шүү дээ. Дархан бэр гэж өргөмжлөгдчихөөд хүүхдээ тоохгүй хүний адаг болговол тийм ээжид энэ алдар зохихгүй байх
2020-05-26
Зочин:
Хамгийн гол нь тэгж ёсоо дээдэлж чадахгүйд байгаа юм. Үнэхээр хүндэтгэн дээдэлж харьцахаар ямарч Дархан бэр бие сэтгэлээ хянаад өөр болдог юм билээ шүү.
ЮУН ХҮНИЙ ЭРХИЙН ЧӨРЧИЛ .ЁСТОЙ УЛИН ХУЦЛАА Л БАЙНА Ш ТЭЭ .ЭНЭ СРЭН ГЭГЧ .
2020-05-03
Хахаха. Өөрсдөө ч анзаараагүй байхад .... уу? Ийм хүмүүс байгаа болохоор л энэ элийрэл байсаар байгаа байхоо.
2019-05-05
яг үнэн
2019-05-04
Хөх инээд хүрчихлээ. Манай ёс уламжлалд байдаг л заншил ш дээ. Дархан бэр байх нь азтай, сайхан л хэрэг. Үгүй байсан ч үртэй байх нь эмэгтэй хүний эрхэм жаргал биз дээ. Хэлэх хийх юмаа олж ядсан, хүний эрх, ардчилалаар бамбай хийж, ёс уламжлал руу минь дайрах, баруун солгойгоо ч ялгахгүй, удмаа танихгүй хүн, усаа мэдэхгүй мал олширвол хэцүүдэх нь ээ
2019-05-04
GO Gan-Od:
ДАРХАН БЭР .. Дараалсан хүү төрүүлж Эх Орныхоо энхийн манааны дайчид бэлтгэсэн эхэд одон медаль Дараалсан охид бэлтгэж арын фронтыг зохицуулах охид төрүүлсэн ХАТАН БЭР эхчүүдийг яагаад урамшуулж шагнаж болохгүй гэж Монгол Улсын хүн амын өсөлтийг санаатайгаар зохион байгуулалттайгаар эсэргүүцэж байгаа хүмүүсийг гайхчихлаа
2019-05-04
Яг тийм
2019-05-04
13 зууныханд:
нээх ес заншилсаад байх юу байхав дээ, чиний 3 хүүг чинь дайнд аваад явхын тулд чамд жоохон пялдагадана биддээ. Тэгээл дархан бэр гээд асуудалд оролцуулж дуулгаж байгаан одоо та нар хүүхдүүдээ хүчиндэгчбиш өөрсдөөсөө илүү боловсролтой л болго, нэг л цол гуншинд дуртай 13-р зууныхан
2019-05-03
Яг тийм
Өөрөө эмэгтэй хүн байж хүү төрүүлэх нь тдүү гэж ярих нь өөрийг чинь төрүүлсөн ээжийгээ арчаагүй амьтан гэж байгаагаас ялгаагүй
2019-05-03
Тэнэг арзайсан 5 хар юм л байгаа биз
2019-05-03
Шал тэнэг тэнэг санагддаг.дархан бэр цол өгөөд яах юм бэ? Юугаараа онцгой юм бэ? Ялангуяа эмэгтэйчүүдийн холбоо өөрсдөө ингэж хүйсээр ялгаварлан гадуурхаж байгаа нь гутамшигтай хэрэг. Олон хүү төрүүлэх тусмаа хожим хаягдаж ганцаардмал эмгэн болно. Охид бол насны эцэст ээжийгээ өргөнө дөө өргөнө. Дархан гэж хичнээн цоллосон ч нөхөр нь араар тавьдагаараа л тавьна
2019-05-03
Za biti yum bolgon deer gonshigonoj bai ugaasaa ontsgoi ym unet zuil gj bhgui bol yu bolhiin .Uchir utgatai ertnii yosiig yaahiin ugaasaa teej turuuldeg n hunii yos .Huvi tavilan gj 1 ym bii zarim huuhnees sain saihanii deed bolson hun turj bhad,zarimaas n niigmiin shaar shavhruu,gemt heregtnuud turdug.harin darhan berees tursun huvguud bol ugaasaa uur shuu sudlaad uzeerei.
2019-05-03
зочин:
Хүү төрөх эсвэл охин төрөх нь нөхрөөс шалтгаалдаг биз дээ.
2019-05-02
Ok:
Zasss huu turuugui bol udam tasrana gej yu baidiin, ohin ch bas udam sudraa urgeljluuleel avch yavj bna shd, ogt huuhed gargahgui bgaa bol udam tasrana gej yarihsan, teneg yum yarihiin 5 huu gargasan chin tendee l yum bgaz ohin gargasan busad beruudee bur doromjilchih yumaa uuru
2019-05-02
Zochin:
Es zanshilaa ul tooson yumnuud uchirtai bolood l daraalan huu turj bga manai haniin taliiinh gehed l udam ni tasarahad oirhon bsan hani bid 2 ger bul bolood 15 jiliin hugatsaand uursduu ch anzaaraagui bhad 5huu tursun tegeheer uchir bga bolood l DARHALSAN bga
2019-05-01
Хахаха. Өөрсдөө ч анзаараагүй байхад .... уу? Ийм хүмүүс байгаа болохоор л энэ элийрэл байсаар байгаа байхоо.
Тэнэг арзайсан 5 хар юм л байгаа биз
Ok:
Zasss huu turuugui bol udam tasrana gej yu baidiin, ohin ch bas udam sudraa urgeljluuleel avch yavj bna shd, ogt huuhed gargahgui bgaa bol udam tasrana gej yarihsan, teneg yum yarihiin 5 huu gargasan chin tendee l yum bgaz ohin gargasan busad beruudee bur doromjilchih yumaa uuru
Zochin:
Es zanshilaa ul tooson yumnuud uchirtai bolood l daraalan huu turj bga manai haniin taliiinh gehed l udam ni tasarahad oirhon bsan hani bid 2 ger bul bolood 15 jiliin hugatsaand uursduu ch anzaaraagui bhad 5huu tursun tegeheer uchir bga bolood l DARHALSAN bga
2019-05-01
Гүй одоо нээрээ чухмаа чухам ккк
2019-05-01
123:
Хүүхдүүд нь ядаэ эрүүл байгаасай. Ёо ёо той хүмүүс л үржээд байх юм
2019-05-01
Зочин:
Энэ их хүндэтгэл байх. Шалгуур тавьсан нь ч болж. Миний нэг таньдаг хүн хэдэн жилийн өмнө Дархан бэр болж байсан. Хороо багаас нь дуудаад 30000 төгрөг хурааж аваад, хямдхан газар 300-400 хүнийг хоолонд оруулаад, 1аяга 3 чихэртэй үнэмлэх өгч байсан. Нэг газрын бизнёс юм шиг санагдсан. Боломжийн цөөн хүмүүс нь цэцэг өгч авч харагдсан. 3 хүү төрүүлснийг нь хүндэтгэдэг ч гэсэн 3 хүү нь ядаж эрүүл саруул, хүүхдүүдээ сургууль соёлд хамруул гэдэг шаардлага тавимаар санагдсан. Эрүүл биш сэтгэцтэй, сургуульд явдаггүй, баг хороо, шашны сүмийн хандив тусламжаар амьдардаг, тэгсэн хэрнээ жил бүр төрж байдаг хүн ч байсан. Тийм хүмүүс улам өсөж үржээд, нийгмийн эмзэг бүлгийг нэмсээр....
2019-05-01
bi ib:
ted saindaa huvguud turuuleegui. ter chini huvi tavilan. burhantai uulzaad uzsen hun bna uu. 3 huu turuuleheer ter udamiin buzar arildag ch geh shig. tiim zuil bhgui. 9 uyeer ni haraasan haraal, ertuntsiin jamiig zurchsen hen buriin shiitgel 3 huu turuulenguut tsagaadahgui l de.
2019-05-01
Хажидсүрэн:
Барьцаад яахав дээ та нар. Эрт дээр үеэс ёс заншилаа дагаж ирсэн ард түмний буруу гэж юу байхав. 3,4 хүүгээ төрүүлээд дархан бэр болно л биз дээ тэрэнд чинь уурлаж бухимдах шаардлага үнэхээр алга байлтай. 3 хүү төрүүлж удмын залгуулж хадам талынхаа муу муухай юмын хаадаг гэсэн дом байдаг болохоор л энэ уламжлалаа дагаж мөрдөж ирсэн түүхтэй улс. Тийм болохоор л дархан бэрүүд хүндлэгдэх учиртай. Битгий ёс заншилаа наад балиар атаархал, тэр мухар сүсэгтэйгээ андуураад бай. Хийх юмаа хэлэх юмаа олж ядсан дорой сэтгэхүйтэй юмнууд байх юм аа нээрээ
2019-05-01
Тиймээ, чадаж байгаа нь дархлагдаж үр хүүхдээ хариуцлагатай өсгөөд чадахгүй нь олдож байгаа үр хүүхдээ олигтой хүн болгоод өсгөчихөд болоо шүү дээ. Дархан бэр гэж өргөмжлөгдчихөөд хүүхдээ тоохгүй хүний адаг болговол тийм ээжид энэ алдар зохихгүй байх
яг үнэн
Хажидсүрэн:
Тийм шүү зөв хэллээ
2019-05-01
Хажидсүрэн:
Яг зөв
2019-05-01
Yag vnen
2019-05-01
Kk:
Ataarhaj uhehnee. Hunii erh ch geh shig ter baitigai yalgavratsgaadag bj. Hunii omsson zuusneer n barisan utasnii dugaaraar n hurtel yalgavrlatsgaafag bj 3 huu toruulj udamii n zalguulj bgaa eh huniig hundeldeg mongol ulamjlal za yu. Chi bol hujaa novsh bn daa
2019-05-01
Өөрөө эмэгтэй хүн байж хүү төрүүлэх нь тдүү гэж ярих нь өөрийг чинь төрүүлсөн ээжийгээ арчаагүй амьтан гэж байгаагаас ялгаагүй
hahah ene yurtsunts deer bga humuusiin tal ni eregtei tal ni emegtei beiiahd, eregtei blaa geed tiim sonin sodon uzegdel bish bmaar kakk
2019-04-30