Монгол Улсын гадаад бодлогыг хариуцах, гадны улс орнуудад төлөөлж ажиллах хүмүүсийг сонгон шалгаруулдаг шалгалтад “но” орсон гэх мэдээлэл ирлээ. Гадаад хэргийн яамнаас зохион байгуулсан "Дипломат албаны төрийн тусгай албан тушаалд анх орох иргэдээс авах мэргэшлийн шалгалт"-д нийт 345 иргэн бүртгүүлжээ. Тэдний 12 нь Монгол Улсаас хилийн чанадад суугаа Дипломат төлөөлөгчийн газарт ажилладаг албан хаагчид аж. Гэвч тэд тодорхой шалтгаануудын улмаас уг шалгалтад ороогүй байна. Ингэхээр нийт 333 хүн шалгагдсан гэсэн үг. Тэднээс 15-ыг нь сонгож, тусгай албанд авах ёстой гэнэ. Гэвч ур чадвар, хэлний мэдлэгээ шалгуулж, бусдаас ялгарах ёстой “15” аль хэдийнэ тодорчихсон байж. Нэг үгээр хэлбэл дипломат албаны нөөцийг нөхөх 15-ын нэр шалгалтаас өмнө тодорхой болж, албажчихсан байсан гэх сураг байна. Товчхондоо бол сүржин нэртэй энэ шалгалт зөвхөн өнгөлөн далдлалт байсан гэсэн үг.

Үүнээс гадна шалгалтын явцад ч багагүй асуудал үүссэн бололтой. Тухайлбал шалгуулагчдын ур чадварын шалгалтыг энэ сарын 5-нд авсан аж. Энэ шалгалтын үеэр шалгуулагчдын үнэлгээг будилуулж, заримынх нь оноог чамгүй сайн нэмж, тэнцүүлсэн байна. Ур чадварын шалгалтаас авах онооны дээд хязгаар нь 40 аж. Гэтэл зарим шалгуулагчийн компьютерийн дэлгэц дээр “та 41 оноо авч тэнцлээ” гэсэн бичвэр гарч ирж, алмайруулсан гэнэ шүү. Энэ нь шалгалтын комиссын эрх мэдэлтний заавраар толгой компьютерт ямар ч засвар хийж болохыг харуулж буй хэрэг.

Дэлхийн өнцөг булан бүрт Монгол Улсыг төлөөлөн ажиллах албан хаагчид хариуцлагатай байхаас гадна өндөр ур чадвар, хэлний чадамгай мэдлэгтэй байх ёстой. Ар өврийн хаалгаар биш шигшигдсэн жинхэнэ мэргэжилтнүүд байх нь улс орны нэр хүндэд тустай. Гэвч  тэднийг сонгож шалгаруулах шалгалт үнэн бодитоор явагдаггүйн жишээ энэ удаа мөн л давтагджээ. Бүр дипломат албаны энэ жилийн шалгалтад тэнцүүлэх ханш 20 сая төгрөг гэсэн сэм яриа ч тархаж. 20 сая төгрөгийг шалгалтын комиссын эрх мэдэлтэнд атгуулсан байхад хэл ус, ур чадварын мэдлэг дараагийн асуудал болсон бололтой.

В.Хэрлэн